ريشه "نوش جان" گفتن از كجاست؟

ريشه "نوش جان" گفتن از كجاست؟

يكي از تعارفاتي كه خيلي استفاده مي‌شود «نوش جان!‌» است كه كمتر كسي معني آن را مي‌داند. و اكثرا همان معناى "گواراى وجود" را در ذهن دارند.

«نوش» از ريشه « اَ اُو شَه » اوستايي به معني «ميرا، ناپايدار، ناجاودان و غيرزنده» بوده و از صفات اهريمن است. در زبان اوستايي چند سنت منفي ساز وجود دارد كه با كمك آنها فعل يا صفتي معكوس مي‌شود. يعني صفتي اهورايي تبديل به صفتي اهريمني مي‌شود و بر عكس. يكي از اين سنتها يا به عبارتي شيوه دستوري، افزودن هِجايِ « اَ » به ابتداي صفت يا فعل مذكور است. در اينجا هم با همين روش كلمه اَاوشه به « اَ اَاوشَه »، به معني «ناميرار و زنده جاويدان» تغيير كرده است. بعدها در سير تغييرات زباني، اَ اَاوشَه به «اَن اَاوشَه » ، « اَنوشَه » و « نوشَ » تغيير كرده كه همگي به همان معني ناميرا و زنده‌ي جاويد هستند. (هنوز نام انوشه و انوش از اين صفت باقي مانده‌اند كه براي آقايان انتخاب مي‌شود. نامهاي زنانه نوشين ، نوشان، مهرنوش، نوش آفرين و … هم از همين ريشه‌اند.)

با اين تعريف نوش به معني جاودان بوده و در تركيب با ساير كلمات اين معني را تداعي مي‌كند. پس «نوشِ جان» يعني جانتان ناميرا و جاودان. «نوشين» يعني ناميرا ، «نوشان» زنده‌يِ جاويد كننده، «مهرنوش» يعني عهد و پيمان جاودان (مهر = عهد و پيمان) ، «نوش‌آفرين» يعني دعاي خيرِ هميشگي (آفرين = دعاي خير. كه به شكل منفي مي‌شود « نه آفرين» يا نفرين ، يعني دعاي بد و ناخير) و از اين دست ...