بخشسوم
#بخش_سوم
میزان و حساب
دادگاه عدل الهی کارش را شروع میکند. مردم به دو دسته تقسیم میشوند، گروهی فرمانبردار و نیکبخت و گروهی دیگر شقی و بدبخت. همه محاسبه میشوند. اما محاسبه مومنان، گذرا و آسان خواهد بود و مانند محاسبة کفار، دقیق و حساب شده نمیباشد. در روایتی عایشه رضی الله عنها از آنحضرت نقل میکند که فرمود: «هر شخصی که در روز قیامت از او حساب گرفته شود، هلاک خواهد شد». من (عایشه) عرض کردم: مگر خداوند نفرموده کسانی که نامه اعمالشان بدست راست داده میشود، محاسبه آنان آسان خواهد بود؟ آنحضرت فرمود: منظور از حساب، در این آیه، عَرضه اعمال است نه حساب دقیق، زیرا هر کسی که دقیقاً محاسبه شود، حتماً گرفتار عذاب خواهد شد». قرطبی در توضیح این گفته پیامبر مینویسد: «العرض» یعنی اعمال مومنان، بر خدا عرضه میشود تا آنها بدانند که خداوند از یکایک اعمال آنها با خبر است، ولی به بزرگواری خویش همانگونه که در دنیا عیوب و گناهان آنها را نادیده میگرفت و در آنجا نیز مورد عفو و بخشش قرار میدهد. در مقابل آن، «مناقشه» قرار دارد یعنی حساب بسیار دقیق که هیچگونه مسامحه و گذشتی در آن دیده نمیشود. در حدیثی دیگر نحوه برخورد خداوند با برخی از بندگان مومن اینگونه بیان شده است: خداوند در روز قیامت یکی از بندگان مومنش را فرا میخواند و از او میپرسد: آیا فلان گناه را بخاطر داری؟ و یکی پس از دیگری گناهان او را بر میشمارد. بنده، در پاسخ پروردگار میگوید: آری و یقین میکند که با این اعتراف، قطعاً هلاک خواهد شد. اما خداوند میفرماید: (ای بنده من) همانطوریکه در دنیا عیبهای تو را از نظر مردم، پنهان کردم امروز نیز تو را مورد آمرزش قرار میدهم.
اما در مورد کافران و منافقان، خداوند میفرماید: ﴿وَیَقُولُ ٱلۡأَشۡهَٰدُ هَٰٓؤُلَآءِ ٱلَّذِینَ کَذَبُواْ عَلَیٰ رَبِّهِمۡۚ أَلَا لَعۡنَةُ ٱللَّهِ عَلَی ٱلظَّٰلِمِینَ﴾ [هود: 18].
ترجمه: «و گواهان میگویند: اینان بر پروردگار خود، دروغ بستهاند. هان! نفرین خدا برستمگران باد».
میزان و حساب
دادگاه عدل الهی کارش را شروع میکند. مردم به دو دسته تقسیم میشوند، گروهی فرمانبردار و نیکبخت و گروهی دیگر شقی و بدبخت. همه محاسبه میشوند. اما محاسبه مومنان، گذرا و آسان خواهد بود و مانند محاسبة کفار، دقیق و حساب شده نمیباشد. در روایتی عایشه رضی الله عنها از آنحضرت نقل میکند که فرمود: «هر شخصی که در روز قیامت از او حساب گرفته شود، هلاک خواهد شد». من (عایشه) عرض کردم: مگر خداوند نفرموده کسانی که نامه اعمالشان بدست راست داده میشود، محاسبه آنان آسان خواهد بود؟ آنحضرت فرمود: منظور از حساب، در این آیه، عَرضه اعمال است نه حساب دقیق، زیرا هر کسی که دقیقاً محاسبه شود، حتماً گرفتار عذاب خواهد شد». قرطبی در توضیح این گفته پیامبر مینویسد: «العرض» یعنی اعمال مومنان، بر خدا عرضه میشود تا آنها بدانند که خداوند از یکایک اعمال آنها با خبر است، ولی به بزرگواری خویش همانگونه که در دنیا عیوب و گناهان آنها را نادیده میگرفت و در آنجا نیز مورد عفو و بخشش قرار میدهد. در مقابل آن، «مناقشه» قرار دارد یعنی حساب بسیار دقیق که هیچگونه مسامحه و گذشتی در آن دیده نمیشود. در حدیثی دیگر نحوه برخورد خداوند با برخی از بندگان مومن اینگونه بیان شده است: خداوند در روز قیامت یکی از بندگان مومنش را فرا میخواند و از او میپرسد: آیا فلان گناه را بخاطر داری؟ و یکی پس از دیگری گناهان او را بر میشمارد. بنده، در پاسخ پروردگار میگوید: آری و یقین میکند که با این اعتراف، قطعاً هلاک خواهد شد. اما خداوند میفرماید: (ای بنده من) همانطوریکه در دنیا عیبهای تو را از نظر مردم، پنهان کردم امروز نیز تو را مورد آمرزش قرار میدهم.
اما در مورد کافران و منافقان، خداوند میفرماید: ﴿وَیَقُولُ ٱلۡأَشۡهَٰدُ هَٰٓؤُلَآءِ ٱلَّذِینَ کَذَبُواْ عَلَیٰ رَبِّهِمۡۚ أَلَا لَعۡنَةُ ٱللَّهِ عَلَی ٱلظَّٰلِمِینَ﴾ [هود: 18].
ترجمه: «و گواهان میگویند: اینان بر پروردگار خود، دروغ بستهاند. هان! نفرین خدا برستمگران باد».
- ۲۸۶
- ۱۳ بهمن ۱۳۹۴
دیدگاه ها (۵)
در حال بارگزاری
خطا در دریافت مطلب های مرتبط