آرش کمانگیر یا آرش تیرانداز یا آرش شیواتیر به اوستایی ا

آرش کمانگیر یا آرش تیرانداز یا آرش شیواتیر (به اوستایی: اِرِخْشَه و به پهلوی اِرَش شیپاک‌تیر) نام یکی از اسطوره‌های کهن ایرانی و همچنین نام شخصیت اصلی این اسطوره‌است. آرش، از سپاهیان منوچهر بود که پس از پایان جنگ ایران و توران به عنوان کماندار ایرانی برای بازشناختن مرز ایران و توران برگزیده شد و از بالای کوه «اییریو خشوتا» از چهارمین کشور روی زمین در زادگاه فریدون رفت و با تمام نیرو تیری را به سوی کوه «خوانونت» در خاور رها کرد
خاستگاه تیر آرش...
برخی تاریخ پژوهان ارجمند هنگام نقل جریان آرش کمانگیر به کوه دماوند اشاره دارند، اما محلی که آرش کمانگیر تیر خود را پرتاب کرده است در اوستا کوه "ایریوخشئوثه" است که نمیتوان جای دقیق آن را مشخص کرد تنها اشاره به شمال تا شمال شرق فلات ایران دارد.
اما در منابع اسلامی چون طبری ، ثعالبی ، مرغنی ، مقدسی و ابن اثیر تیر آرش از طبرستان(مازندران) یا کوه رویان و در آثار ابوریحان بیرونی و گردیزی از قلعه آمل و در مجمل التواریخ از ساری پرتاب شده است...
هم چنین بنا به اوستا آرش یا أرخش نامی فرماندار سرزمین کنونی گرگان بوده است...
هموطنان سعی کرده هنگام نقل داستان آرش از قله دماوند برای پرتابگاه تیر آرش استفاده نکرده و گزک دست ایران ستیزان ندهند...
تو این را دروغ و فسانه مدان
به رنگ فسون و بهانه مدان
ازو هر چه اندر خورد با خرد
دگر بر ره رمز معنی برد...