بختیار پلاس

بـختـیارے پــلاس➕ :
🎹 معنای پسوند "وند" در اقوام لر 🎹


بسیاری از اقوام ایرانی در آخر نام خانوادگی‌شان یک پسوند دارند که به طور معمول از آن پسوند می توان به ریشه ی قومیتی آن شخص یا آن قوم پی برد.
به عنوان مثال پسوند "لو" (مثل اینانلو) برای اقوام آذری است و پسوند "زایی" (مثل صفرزایی) در میان اقوام بلوچ رایج است.

اما واژه "وند" به چه معناست و ریشه در کجا دارد؟
این واژه اصالتا متعلق به کدام قوم است؟
همانگونه که می دانید زبان لری ریشه در پهلوی باستان دارد و بسیاری از کلمات پهلوی باستان که در زبان های دیگر از جمله زبان معیار ما مستهلک و فراموش شده اند، در زبان لری کماکان مستعمل و زنده اند.
میتوان گفت یکی از دلایلی که به شاخه ای از لرها فیلی می گویند همین است.

(فیلی یا فهله ای = پهله ای / پهلوی : اعراب چون حرف 'پ' ندارند آن را 'ف' می خوانند)

در پهلوی باستان کلمه ی "وند" به معنای نگهبان و مسئول می باشد. طوایفی از لرها نیز پسوند وند را دارا هستند مثل ( زراسوند، بهداروند،میرزاوند،بیرانوند و....)

سپاه جاویدان کوروش مسئولیت های مهم نظامی را در سیستم اداری کوروش در دست خود داشتند. از جمله ی این مشاغل در ذیل عنوان خواهد شد:

بازوند = نگهبان بازها (عقابها)

دریک وند= خزانه دار

دالوند = شاهین بان (دال واژه ای لکی است که می توان آن را در نام دال آهو، کوهی در کرمانشاه دید که عده ای آن را دالاهو میدانند)

آیینه وند = آینه دار شاهی

سگوند = مسئول سگ های محافظ

ترکشوند یا ترکاشوند = مسئول تیر و کمان ها (ترکش = تیر)

سپهوند = نگهبان سپاه (قراول)


حتی تا مدتی بعد از ورود اسلام به ایران این کلمه به قوت خود باقی بود و نام هایی همچون

قلاوند = نگهبان قلعه/ دژبان
دیناروند = خزانه دار
گراوند= نگهبان راه یا به عبارتی راهبان
و صدها نام ازین دست به کار برده می شد.

جالب تر از همه اینکه نام هایی چون "نهاوند" و "دماوند" به جای مانده از همین دوران است و پهلوی بودن این نامها را اثبات می کنند چون:

نها یا نوا = جلو
نهاوند = نگهبانی جلویی٬ نگهبانی پیشین

دما (به ضم دال) = پشت سر
دماوند = نگهبانی پشت سری٬ نگهبانی پسین

از آنجایی که مشاغل در گذشته بصورت ارثی بود این کلمات کم کم بعنوان نام فامیلی اشخاص بکار برده میشد یعنی فلانیها را مثلا "سپهوند" و فلانیها را "دریکوند" می نامیدند.

این کلمه کم کم جای فامیل اشخاص را به خود گرفت و حتی بعد از اسلام با اینکه معنای اصلی خود را از دست داد ولی هنوز برای نام فامیل اشخاص به کار برده می شد و شهرت هایی همچون "حسنوند" و "یوسفوند" و "حاتموند" و "جاوند" و ... نیز برای افرادی که نام نیاکان آنها این اسم ها بود به کار برده می شد.

#ڪاناݪ‌بختیارےپلاس➕ 👇 👇

https://telegram.me/joinchat/BYJ67jwbobGcyRcLV3-4IQ