بسم الله الرحمن الرحیم

بسم الله الرحمن الرحیم
قسمت دوم :
ولى تا مدتى معين مهلتشان مى‏‌دهد و چون اجلشان فرا رسد، خدا به كار بندگانش بيناست.(سوره فاطر آیه 45)
استغفارهای کلّی :
ما، برخی خطاها و گناهان خود را می‌ دانیم و بابت آنها استغفار و توبه می‌ نماییم، اما متوجه بیشتر غفلت‌ها، خطاها و گناهان خود نمی‌گردیم و
اگر بدانیم نیز نمی توانیم همه را به شمارش درآوریم و برای هر کدام استغفار نماییم؛ لذا باید استفغارها کلّی نیز بنماییم؛ مانند استغفارهای ابتدای دعای شریف کمیل که با اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الذُّنُوبَ الَّتی - بار إلها! بر من ببخشای آن دسته از گناهانم را که شروع می‌شود؛ البته ذنوب، اعم از گناه می‌باشد.
اولین درخواست امیرالمؤمنین علیه السلام در این دعا، پس از اقرار علم خدا به احوال ما، این است که اگر دوباره به گناه بازگشتم، تو هم دوباره به مغفرتت به من بازگرد‌؛ چرا که ما بسیار پشیمان می‌شویم،بسیار استغفار و توبه می‌کنیم، اما دوباره غفلت می‌ ورزیم، بازمیگردیم و تکرار می‌کنیم و جای دارد که دیگر ما را مورد عفو و مغفرتش قرار ندهد!
سپس به عهد شکنی نسبت به خود، اشاره می‌نمایند؛ چرا که ما مرتب با خود عهد می‌کنیم و به خود وعده می‌دهیم که از این پس،چنین و چنان بندگی خواهم کرد نمازم را اول وقت اقامه خواهم نمود دیگر به سوی گناه نمی‌روم یا دیگر فلان گناه را مرتکب نمی‌گردم یا اخلاقم را بهبود می‌بخشم و ...؛ اما نسبت به وعده‌های به خود، که همه در محضر خداوند سبحان بوده و او ناظر و شاهد است، عهد شکنی می‌کنیم.
ما، با خداوند متعال، راز و نیازهای بسیاری داریم که به زبان بیان می‌ داریم تا مقرب‌تر گردیم، که سرآمد آنها تشهدهای ما و اظهارات ما در نماز می‌ باشد؛ و حال آن که در بسیاری از موارد، دل و زبان ما یکی نیست؛ مثل آن کسی که شبانه روز ده بار، صدبار، سیصد بار، لا إله الّا الله میگوید که شریف‌ترین ذکر است، اما هوای نفس خودش را إله گرفته و بندگی می‌کند - یا به همین تعداد سبحان الله میگوید، اما نه تنها اصلاً نمی‌داند چه میگوید و او را منزه نمی‌ داند، بلکه گاه خود را منزه می‌ دهد و به او ایراد می‌گیرد که چرا چنین وچنان کردی و حتی گناهان خود را به او نسبت می‌ دهد و می گوید: تو چنین کردی! یا به هر لفظی، در زبان تقرب می‌جوید،اما دلش در پی نزدیکی به کفار وظالمان و فاسدان و مظاهر آنها می‌باشد!
و در استغفار بعدی، به اشارات چشم، و سخنان بیهوده، و خواستنی‌‌های پنهان دل و لغزشهای‌ زبان تصریح شده که بیشترین گناهان ریز و درشت ما که شاید توجه لازم را به آنها نداشته باشیم،همین‌ها می‌باشند.(ادامه دارد...)