فرهنگی

آرد گیز گردانی (در زبان محلی به آن «هارگیس گردون»، «هارگیز گردون»، «آرگیز گردون» و «حک لیلی» نیز می گویند) از سنت‌ها و آئین‌های قدیم استان هرمزگان است که سالیان متمادی میان مردم این خطه رواج داشته و دارد.
میناب به عنوان دومین شهرستان بزرگ هرمزگان یکی از مناطقی است که مردم آن در ایام و مناسبت‌های گوناگون دارای آداب و رسوم خاص، ویژه و مختلفی هستند و سه روز مانده به نیمه شعبان مردم خود را برای مراسم مراسم آردبیز گردانی آماده می کنند و با خرید شیرنی، شکلات و انواع هدیه ها به استقبال شب نیمه شعبان که در شب پانزدهم و هم زمان با میلاد امام زمان (عج) می روند.
با فرا رسیدن ماه شعبان، میناب و روستاها و بخش‌های آن حال و هوایی دیگر به خود می‌گیرد به گونه‌ای که جنب و جوش خاصی در بین مردم میناب در اعیاد این ماه عزیز به ویژه در آستانه ولادت حضرت مهدی (عج) به وجود می‌آید. 
مینابی‌ها ضمن تکاپو برای خرید، تهیه و یا دوختن لباس‌های رنگارنگ و زیبا، با تهیه شیرینی‌های متنوع، آماده برپایی جشن میلاد آخرین معصوم بازمانده از نسل پیامبر عظیم الشان اسلام (ص) می‌شوند و آن آیینی است به نام "آردگیز گردانی" که میراثی کهن و به‌جا مانده از نیاکان و پیشینیانشان است، هر چند گذشت زمان آن را در برخی نقاط کم‌رنگ کرده ولی هنوز در نزد بسیاری از مردم میناب به ویژه روستاها از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. 
روز چهاردهم ماه شعبان المعظم نشاط عجیبی محله‌ها و کوچه‌های میناب را فرا می‌گیرد، خیابان‌های میناب مملو از خیل مشتاقان و ارادتمندان به اهل بیت عصمت و طهارت (ع) می‌شود که همه برای تهیه شیرینی مخصوص شب میلاد منجی عالم بشریت در مسیر بازار مشغول آمد و شد هستند. 
غروب روز چهاردهم پس از اقامه نماز مغرب و عشا زن و مرد، پیر و جوان به صورت خانوادگی، گروهی و یا فردی با در دست داشتن آردگیز (الک) که در قدیم از برگ درخت خرما درست می‌شد ولی امروزه دیگر جای خود را به کیسه‌های پلاستیکی داده است به منازل و خانه‌های همسایه‌ها مراجعه می‌کنند و با سر دادن آوای "حق لیلی که وقتیشن" با صدای تقریبا بلند ضمن خبر دادن به اهل خانه از صاحبخانه درخواست می‌کنند که پذیرایی و شیرینی ویژه این شب را که از قبل تهیه کرده است برایشان بیاورد و صاحبخانه نیز با در دست داشتن شیرینی، شربت، سکه و یا کلوچه محلی از آنها پذیرایی می‌کند. 
آیین "آردگیز گردانی" در میناب تا نیمه‌های شب ادامه دارد و کوچه‌ها و محله‌ها تا پاسی از شب شلوغ‌اند و پس از آن همگی با رفتن به حسینیه‌ها و مساجد، جشن مولودخوانی را برگزار می‌کنند. 
در زمان‌های بسیار قدیم برخی بر این عقیده بودند که در این شب سکه‌هایی بر روی زمین افتاده که متبرک به دستان امام زمان (عج) است و تنها کسی که لیاقت داشته باشد آن را پیدا می‌کند و زندگی‌اش رونق می‌گیرد. 
باور مردم میناب این است که با نیت سلامتی امام دوازدهم حداقل باید با مراجعه حداقل به هفت خانه در این شب خجسته و مبارک از آن "حق لیلی" (حق شب) که معمولا شیرینی، نخود آب‌پز، نخود و کشمش، کلوچه، سکه و یا شکلات است را دریافت کنند.
مراسم آردگیز گردانی تنها مخصوص مردم میناب نبوده بلکه در محلات قدیمی بندرعباس، میناب، بندرکنگ، بندرلنگه و بنادر و جزایر هرمزگان برگزار می‌شود.