کلام خدا در کلاس درس دنیا خطاب به شاگردان

از رسول خدا صلى الله علیه وآله نقل شده است كه خداوند مى فرماید: من مردم را خلق مى كنم، امّا آنان غیر مرا مى پرستند. من به آنان روزى مى دهم، امّا آنان شكر دیگرى را مى نمایند. [507]

قرآن، هرگاه بنا دارد انسان را از كارى منع كند، ابتدا راههاى مباح آنرا مطرح كرده و سپس موارد نهى را بیان مى كند. چون مى خواهد در آیات بعد، مردم را از یك سرى خوردنى، منع و نهى كند، در این آیه راههاى حلال را بازگو نموده است.

شكر مراحلى دارد. گاهى با زبان است و گاهى با عمل. شكر واقعى آن است كه نعمت ها در راهى مصرف شود كه خداوند مقرر نموده است.

هدف اصلى از آفرینش نعمت هاى طبیعى، مؤمنان هستند. در سه آیه قبل فرمود: اى مردم! از آنچه در زمین است بخورید. در این آیه مى فرماید: اى مؤمنان! از نعمت هاى دلپسندى كه براى شما روزى كرده ام بخورید. شاید در این اختلاف تعبیر، رمزى باشد و آن اینكه هدف اصلى، رزق رسانى به مؤمنان است، ولى دیگر مردم هم در كنار آنها بهره مى برند. همانگونه كه هدف اصلىِ باغبان از آبیارى، رشد گلها ودرختانِ میوه است، گرچه علف هاى هرز وتیغها نیز به نوایى مى رسند.

از هركس توقّع خاصّى است. از مردم عادّى، توقّع آن است كه پس از خوردن، دنبال گناه و وسوسه هاى شیطان و فساد نروند؛ «یا ایّها النّاس كلوا... ولا تَتّبعوا خُطوات الشّیطان» [508] ولى از اهل ایمان این توقّع است كه پس از خوردن، به دنبال عمل صالح و شكرگزارى باشند. «یا ایّها الّذین آمنوا كلوا... واشكروا» و «یا ایّها الرّسل كلوا... واعملوا صالحاً» [509]

-----

507) تفسیر صافى.

508) بقره، 168.

509) مؤمنون، 51.