کلام خدا

✍بعضى مفسّران، مراد از «فاحشة» را زنا ومراد از «ظلم» را سایر گناهان دانسته اند و بعضى دیگر مراد از «فاحشة» را گناهان كبیره و «ظلم» را گناهان صغیره دانسته اند.

در روایات مى خوانیم كه بى توجّهى به گناهان گذشته و ترك توبه از آنها، به منزله ى اصرار بر گناه است.[151]

امام صادق علیه السلام فرمودند: وقتى این آیه نازل شد، ابلیس همه ى یاران خود را جمع كرد و چاره جویى نمود. شیاطین پیشنهاداتى دادند كه پذیرفته نشد، وسواس خنّاس گفت: من چاره مى كنم! گفتند: چگونه؟ گفت: به آنها وعده مى دهم و به آرزوها گرفتارشان مى كنم تا دچار گناه شوند و وقتى گرفتار شدند، استغفار را از یاد آنها مى برم.[152]

-----

151) هو ان یذنب الذنب فلایستغفر اللّه ولایحدث نفسه بتوبة فذلك الاصرار». كافى، ج 2، ص 287.

152) وسائل، ج 11، ص 66.
- گاهى از افراد متّقى نیز گناه صادر مى شود. «للمتّقین... الّذین اذا فعلوا فاحشة»

- خطرناك تر از انجام گناه، غفلت از گناه و بى توجّهى به زشتى آن است. متّقین اگر هم گناه كنند، بلافاصله استغفار مى نمایند. «اذا فعلوا فاحشة... ذكروا اللّه فاستغفروا»

- نشانه ى تقوا، توبه فورى از گناه است. «اذا فعلوا فاحشة... ذكروا اللّه فاستغفروا»

- یاد خدا، رمز توبه است. «ذكروا اللّه فاستغفروا»

- تا یاد خدا در دل گناهكار زنده است، مى تواند در مدار متقین وارد شود. «اذا فعلوا فاحشة... ذكروا اللّه»

- گناه، ظلم به خویشتن است. «ظلموا انفسهم»

- تنها خداوند است كه گناهان را مى بخشد. «و من یغفر الذنوب الا اللّه»

- متّقى كسى است كه اصرار بر گناه نداشته باشد. زیرا اصرار بر گناه، نشانه ى سبك شمردن آن و غفلت از یاد خداست. «ولم یصرّوا على ما فعلوا»

- اصرار آگاهانه بر گناه، سبب محرومیّت از مغفرت الهى است. «و من یغفر الذنوب الا اللّه و لم یصرّوا»