کلام خدا
✍ شرط برخوردارى از نعمت هاى برتر و پایدارتر، علاوه بر ایمان و توكّل، دورى از گناهان و كنترل شهوات و غضب است. «و ما عنداللّه خیر و ابقى للّذین آمنوا و على ربّهم یتوكّلون و الّذین یجتنبون...»
- اولین گام اصلاحات، پاك سازى است، سپس خودسازى و جامعه سازى. «یجتنبون كبائر الاثم»
- منشأ بسیارى از گناهان شهوت و غضب است، اول دورى از شهوت را مطرح كرد بعد دورى از غضب را. «یجتنبون... الفواحش و اذا ما غضبوا»
- با تقواى الهى و اجتناب از گناهان رابطه خود را با خدا و با عفو در هنگام غضب رابطه خود را با مردم محكم كنیم. «یجتنبون... یغفرون»
- كمالات زمانى ارزش بیشترى دارد كه سیره و روش انسان شود. «یجتنبون... یغفرون» (قالب مضارع، نشانه دوام است.)
- مؤمن بر نفس خود تسلّط دارد. «یجتنبون... یغفرون»
- غضب یك غریزه است لكن كنترل آن لازم است. «غضبوا»
- مؤمنان به هنگام غضب خودشان عفو مى كنند، نه به خاطر وساطت دیگران. «هم یغفرون»
در آیه قبل سخن از ایمان و توكّل بود كه هر دو مربوط به قلب است. در این آیه به روش هاى عملى مؤمنان مى پردازد.
گناهان كبیره چیست؟
امام خمینى قدس سره در تحریر الوسیله در شرایط امام جماعت مى فرماید: امام جماعت باید از گناهان كبیره پرهیز كند و آن: هر گناهى است كه در قرآن وعده عذاب بر آن داده شده، یا شدیداً با آن برخورد شده، یا دلیلى داشته باشیم كه هم وزن یا بدتر از گناهان كبیره شناخته شده، یا عقل آن را كبیره بداند، یا در افكار عمومى مؤمنان كبیره شمرده شود، یا دلیل خاصّى بر كبیره بودن آن داشته باشیم.
سپس نمونه هایى را مى شمرد از جمله: یاس از رحمت خدا، نسبت دروغ به خدا و رسول، قتل، نسبت ناروا به زن شوهردار، فرار از جنگ، عاق والدین، قطع رحم، سِحر، زنا، لواط، خوردن مال یتیم، كتمان حقّ، گواهى باطل، پیمان شكنى، شراب خورى، تجاوز در وصیّت، رباخوارى، قمار، كم فروشى، خوردن گوشت مردار و خوك، كمك به ظالم و تكیه بر او، اسراف و تبذیر، حبس حقوق مردم، دروغ، تكبّر، خیانت، غیبت، سخن چینى، سبك شمردن حج، ترك نماز، منع زكات، اصرار بر گناهان صغیره، سرگرمى به لهو و لعب.
- اولین گام اصلاحات، پاك سازى است، سپس خودسازى و جامعه سازى. «یجتنبون كبائر الاثم»
- منشأ بسیارى از گناهان شهوت و غضب است، اول دورى از شهوت را مطرح كرد بعد دورى از غضب را. «یجتنبون... الفواحش و اذا ما غضبوا»
- با تقواى الهى و اجتناب از گناهان رابطه خود را با خدا و با عفو در هنگام غضب رابطه خود را با مردم محكم كنیم. «یجتنبون... یغفرون»
- كمالات زمانى ارزش بیشترى دارد كه سیره و روش انسان شود. «یجتنبون... یغفرون» (قالب مضارع، نشانه دوام است.)
- مؤمن بر نفس خود تسلّط دارد. «یجتنبون... یغفرون»
- غضب یك غریزه است لكن كنترل آن لازم است. «غضبوا»
- مؤمنان به هنگام غضب خودشان عفو مى كنند، نه به خاطر وساطت دیگران. «هم یغفرون»
در آیه قبل سخن از ایمان و توكّل بود كه هر دو مربوط به قلب است. در این آیه به روش هاى عملى مؤمنان مى پردازد.
گناهان كبیره چیست؟
امام خمینى قدس سره در تحریر الوسیله در شرایط امام جماعت مى فرماید: امام جماعت باید از گناهان كبیره پرهیز كند و آن: هر گناهى است كه در قرآن وعده عذاب بر آن داده شده، یا شدیداً با آن برخورد شده، یا دلیلى داشته باشیم كه هم وزن یا بدتر از گناهان كبیره شناخته شده، یا عقل آن را كبیره بداند، یا در افكار عمومى مؤمنان كبیره شمرده شود، یا دلیل خاصّى بر كبیره بودن آن داشته باشیم.
سپس نمونه هایى را مى شمرد از جمله: یاس از رحمت خدا، نسبت دروغ به خدا و رسول، قتل، نسبت ناروا به زن شوهردار، فرار از جنگ، عاق والدین، قطع رحم، سِحر، زنا، لواط، خوردن مال یتیم، كتمان حقّ، گواهى باطل، پیمان شكنى، شراب خورى، تجاوز در وصیّت، رباخوارى، قمار، كم فروشى، خوردن گوشت مردار و خوك، كمك به ظالم و تكیه بر او، اسراف و تبذیر، حبس حقوق مردم، دروغ، تكبّر، خیانت، غیبت، سخن چینى، سبك شمردن حج، ترك نماز، منع زكات، اصرار بر گناهان صغیره، سرگرمى به لهو و لعب.
۸۶۴
۳۰ شهریور ۱۴۰۳
