امام صادق علیه السلام هرگاه ممنی ثواب قرائت آی الک

امام صادق (علیه السلام) : هرگاه مؤمنی، ثواب قرائت آیة الکرسی را به اهل قبور هدیه کند، خداوند (جَلّ جَلالُه عَظُمَ شَأنُه) برای هر حرفی از این آیه، فرشته‎ای قرار می‎دهد که خداوند را برای قاری آن، تا روز قیامت تسبیح کند. و به وی پاداش شصت پیامبر را دهد و خدا در هر قبری از شرق تا غرب، چهل شمع از نور قرار می‎دهد و قبرهای آنها را وسعت دهد. 📚 منهج الصادقین، ج۱، ص۱۵۵

یکی از مشهورترین آیات قرآن، «آیة الکرسی» است که از جنبه‌های گوناگون مورد توجه قرار گرفته است.

در مورد حدود آیة الکرسی دو دیدگاه وجود دارد و قائلان به هر دیدگاه، دلایلی ارائه کرده‌اند که به اختصار بیان می‌شود.

۱. آیة الکرسی، یک آیه است؛ یعنی از «اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ» تا «وَ هُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ» است؛ به چند دلیل: ظاهر بسیاری از روایات همین را تأیید می‌کند، بویژه این‌که آنچه مشهور است و در روایات آمده عبارت «آیة الکرسی» است که کلمه «آیة» مفرد است و تنها شامل یک آیه می‌شود.[1] و اگر تا «هُمْ فِیها خالِدُونَ» بود باید تعبیر به آیات می‌شد.

اضافه شدن آیه به کرسی هم، مؤیّد دیگر است؛ زیرا آیه‌ای که مشتمل بر لفظ «کرسی» است، آیه 255 سوره بقره بوده، ولی در آیات بعد از آن، لفظ کرسی نیامده است.[2]

تمام مفسران شیعی و سنی؛ فضائل و خواص آیة الکرسی را ذیل آیه 255 سوره بقره بیان کرده‌اند، سپس به تفسیر دو آیه بعد از آن پرداخته‌اند.

۲. برخی نیز آیة الکرسی را تا آیه 257 (هُمْ فِیها خالِدُونَ) دانسته‌اند. به دلیل: متعارف بودن بین مسلمانان ؛ در روایات سفارش شده است که آیة الکرسی و دو آیه بعد از آن خوانده شود.[3]

آنچه درباره آیة الکرسی مناسب به نظر می‌رسد این است که؛ با توجه به روایاتی که عنوان «آیة الکرسی» در آن ذکر شده، به همان آیه 255 سوره بقره می‌گویند، اما در برخی روایات علاوه بر سفارش به خواندن آیة الکرسی، به خواندن دو آیه بعد از آن هم سفارش شده است، ولی نه به عنوان آیة الکرسی؛ از این‌رو، میان عرف مؤمنان جا افتاده است که آیة الکرسی به سه آیه 255 تا 257 سوره بقره گفته می‌شود.

در احادیث پاداش‌های فراوانی برای خواندن این فراز قرآنی در موقعیت‌های مختلف در نظر گرفته شده است از جمله :

خواندن آیة الکرسی پس از نماز :
1. پیامبر اسلام فرمودند: کسی که در پی نماز واجب، «آیة الکرسی‏» می‏ خواند، تا نماز دیگر در پناه خداست.[4]
2. پیامبر خدا(ص): «هر شخصی که پس از نماز واجب، آیة الکرسی را بخواند،‌ خود خداوند او را قبض روح می‌کند و این شخص مانند کسی است که به همراه انبیاء جهاد کرده و به شهادت رسیده باشد».[5]
3. امام علی(ع) از پیامبر(ص) نقل می‌کند: «هرکس پس از هر نماز واجب آیة الکرسی بخواند، این تنها مرگ است که فاصله او و بهشت خواهد بود(به مجرد مردن، وارد بهشت خواهد شد)، و تنها مردم راست‌گو و عابد بر این کار مواظبت خواهند کرد».[6]
خواندن آیة الکرسی قبل از خواب
1. امام صادق(ع): «هرکس هنگام خوابیدنش سه بار آیة الکرسی و آیه‌ای که در سوره آل عمران است: "شَهِدَ الله أَنَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ وَ الْمَلائِکَةُ ..."[7] و آیه سخره[8] و آیه سجده را بخواند، دو شیطان بر او گمارده شود که او را از تیررس شیاطین دیگر حفظ کنند، چه بخواهند و چه نخواهند. به همراه آن دو، سی تن فرشته باشند که خداوند را حمد کنند و او را تسبیح، تهلیل و تکبیر گویند و برای او آمرزش خواهند تا آن بنده از خواب بیدار شود و همه ثوابش از آن او باشد».[9]
2. امام رضا(ع): «هرکسی آیة الکرسی را هنگام خواب تلاوت کند، إن شاء الله از فلج شدن ترسی نخواهد داشت».[10]
خواندن آیة الکرسی در هنگام وضو:
امام باقر(ع): «هر کسی که بعد از وضو آیة الکرسی را بخواند، خداوند ثواب چهل سال [عبادت] را به او می‌دهد، چهل درجه او را بالا می‌برد و چهل حور العین به او داده می‌شود».[11]
خواندن آیة الکرسی برای مردگان:
امام علی(ع): «هرگاه مؤمن آیة الکرسی را بخواند و ثوابش را برای مردگان قرار دهد خداوند به هر حرفی از آیة الکرسی فرشته‌ای‏ را قرار دهد که برای او تا روز قیامت تسبیح خدا کنند».[12]

خواندن آیة الکرسی در سجده :
امام باقر(ع): «کسی که آیة الکرسی را در حال سجده بخواند، هرگز داخل در آتش جهنم نخواهد شد».[13]

خواندن آیة الکرسی برای رهایی از ترس :
امام صادق(ع): «وقتی در مکان ترسناکی قرار گرفتی؛ این آیه را بخوان: "وَ قُلْ رَبِّ أَدْخِلْنی‏ مُدْخَلَ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْنی‏ مُخْرَجَ صِدْقٍ وَ اجْعَلْ لی‏ مِنْ لَدُنْکَ سُلْطاناً نَصیراً"[14] و زمانی که چیز ترسناکی به چشمت خورد آیة الکرسی را بخوان».[15]

 پی نوشت :

[1]. تفسیر نمونه، ج ‏2، ص 276
[2]. همان.
[3]. الکافی، ج 2، ص 621.
[4]. المعجم الکبیر، ج 3، ص 84
[5]. مجمع البیان ج 2، ص 626