آنان با انجام نیایش و اجرای برنامه های فرهنگی مانند سخنرا

آنان با انجام نیایش و اجرای برنامه های فرهنگی مانند سخنرانی های ملی و آیینی، سرود، شعر و دکلمه، جشن مهرگان را با شادی برپا می دارند.
در برخی از روستاهای یزد، جشن مهرگان در گاه شماری غیر فصلی برگزار می شود و جشن مهر ایزد نام گرفته است.
بعضی از خانواده ها خوراکی های ترادادی (سنتی)، گوشت بریان شده گوسپند و لووگ(نان کوچک تنوری) تهیه می کنند و با پذیرایی از همه، داد و دهش انجام می دهند. در برخی از روستاهای دیگر یزد از جمله روستاهای چَم، مبارکه و ذین آباد از شهرستان تفت، جشن مهرگان (مهر ایزد) با سازو گِشت نیز همراه است. به این ترتیب که در روز پنجم پس از مهرگان که روز پایانی جشن است، گروهی از اهل روستا که بیشتر آنان را جوانان تشکیل می دهند، در محل آدریان و یا سرچشمه قنات روستای خود گردهم می آیند، یکی از هنرمندان روستا به وسیله سُرنا و هنرمند دیگری با کمک اَربونه(نوعی دف کوچک) گروه را همراهی می کند. آنها برای رفتن به خانه های روستا باهم به حرکت در می آیند و از نخستین خانه یک روستا آغاز می کنند. باشندگان پس از چند لحظه شادی کردن بر درگاه خانه، کوبه در را یه صدا در آورده، به خانه ها وارد می شوند. کدبانوی هر خانه نخست آینه و گلاب می آورد، اندکی گلاب را در دست افراد می ریزد و آینه را در برابر چهره آنها نگه می دارد سپس آجیلی را که قبلا فراهم کرده است به همه پیشکش می کند این آجیل مخلوطی از تخم کدو، آفتابگردان، نخودچی کشمش و یا یکی از آنها است. میزبانان افزون بر این نیز گاهی با شربت و یا چای پذیرایی خود را انجام می دهند. آنگاه دهموبد یا یکی از افراد گروه سازو گِشت که صدای رسایی دارد، اسامی درگذشتگانی را که پیش از این و در نسل های قبلی، در هر خانه روستایی سکونت داشته ولی اکنون درگذشته اند را بازگو می کند و همه برای آنها آمرزش و شادی روان آرزو می کنند. در اغلبِ خانه ها، نخست بر روان شخصی درود فرستاده می شود که قنات آب در آن روستا و شهر دایر کرده است، زیرا آب روستا و سرچشمه آن را سرآغاز پیدایش زیستن و زندگی در آنجا می دانند. سپس از بازماندگان این خانواده که هم اکنون در خانه نیاکان خویش به سر می برند و چراغ آن را پیوسته روشن نگاه می دارند، نام برده می شود، برای آنان نیز دیرزیوی، درست زیوی و شاد زیوی آرزو می شود، بقیه افراد گروه سازو گِشت نیز در پایان هر قسمت و پس از سخنان یکی از آنان، با تکرار واژه «ایدون باد» و «شاباش» موارد بیان شده را یادآوری و گواهی می کنند. پس از آن دهموبد روستا، بشقابی از لُرک یا آجیل را از این خانه دریافت می کند و آن را در دستمال بزرگی (چادر شب) که به کمر بسته است، ریخته و با آجیل های پیشین مخلوط می کنند. آنگاه از این خانه با ساز و شادی بیرون می آیند و به خانه های بعدی می روند، تا آیین سازوگِشت را در همه خانه ها انجام دهند.چنانچه درِ خانه ای از روستا بسته بوده و کسی در آن ساکن نباشد، افراد برای چند لحظه در بیرون این خانه نیز می ایستند و با بیان اسامی در گذشتگان این خانه، بر روان و فروهر در گذشتگان قبلی آنها نیز درود می فرستند.



در پایان سازوگِشت در روستا، معمولا مقدار زیادی لُرک و آجیل از خانه ها فراهم شده است. بسیاری از خانواده ها همراه با لُرک و آجیل مقداری پول نقد را نیز به دهمبود می پردازند تا در هزینه های تعمیر احتمالی و نگهداری آدریان محل و گاهنبار خوانی سهمی داشته باشند. در برخی از خانه ها مقداری میوه نیز به گروه سازوگِشت می دهند تا آنها را به آدریان ببرند و در گاهنبار خوانی بکار برند.
گروه سازوگِشت آنچه را از خانه ها فراهم کرده است با خود به آدریان می آورد. در تالار آدریان، موبد نیز شرکت می کند و بخشی از سرودهای اوستا بنام آفرینگان گاهنبار را به یاد هماروانان می سرایند.
خانواده هایی که گوشت بریان گوسپند را نیز در تنور خانه هایشان تهیه کرده اند، مقداری از آن را به آدریان پیشکش می کنند.
در تنور آدریان این روستاها نیز از روز قبل از پایان جشن مهر ایزد، نسبت به شمار جمعیت روستا، نان تنوری کوچک‌ و مخصوص بنام لوُوگ نیز آماده می شود‌. سبزی خوردن نیز پاک و آماده می شود. گوشت های بریان شده خانواده ها را در قطعه های کوچک بریده و با مقداری سبزی خوردن در میان دو عدد نان لووگ می گذارند. به هنگام اجرای آیین گاهنبار، دهموبد میوه ها را به قسمت های کوچکی تقسیم می کند که آن را میوه وردرین می گویند. پس از پایان مراسم، با میوه وردرین از باشندگان پذیرایی می شود و به هر تن(نفر) نیز مقداری لُرک و دو عدد نان لووگ همراه با گوشت و سبزی هدیه می دهند. در جشن مهرگان یکی از نیایش هایی که سروده می شود مهر نیایش از خرده اوستا است. برگردان بخشی از این سرود که کوتاه شده مهریشت از سروده های کهن و یادگار آیین مهر می باشد، چنین است: