تفسیر قرآن

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم

هر روز آیاتی از قرآن کریم را با تأمل و دقت مطالعه کنیم.

ترجمه و تفسیر آیه به آيه سوره زمر

آیه 3

أعوذ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ

أَلَا لِلَّهِ الدِّينُ الْخَالِصُ وَالَّذِينَ اتَّخَذُوا مِن دُونِهِ أَوْلِيَاء مَا نَعْبُدُهُمْ إِلَّا لِيُقَرِّبُونَا إِلَي اللَّهِ زُلْفَي إِنَّ اللَّهَ يَحْكُمُ بَيْنَهُمْ فِي مَا هُمْ فِيهِ يَخْتَلِفُونَ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي مَنْ هُوَ كَاذِبٌ كَفَّارٌ (3)

ترجمه :

آگاه باشيد كه دين خالص مخصوص خداوند است و كسانى كه به جاى خداوند معبودهايى را برگزيدند (و در توجيه كار خود گفتند:) ما آنها را نمى پرستيم مگر براى آن كه ما را هر چه بيش تر به خدا نزديك كنند، همانا خداوند درباره آن چه آنان بر سر آن اختلاف مى كنند، ميانشان داورى خواهد كرد. البتّه خداوند كسى را كه دروغگوى كفران پيشه است هدايت نمى كند.

نکته ها:

در آيه قبل به شخص پيامبر فرمود: عبادتت خالصانه باشد. «فاعبداللّه مخلصاً» در اين آيه به همه مردم مى فرمايد: تمام عبادت ها بايد براى خداوند باشد. «للّه الدين الخالص»
شخصى به پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله گفت: ما اموال خود را به فقرا مى دهيم تا نام ما به نيكى برده شود. حضرت فرمود: خداوند تنها كار خالص را مى پذيرد و سپس اين آيه را تلاوت فرمود: «اَلا للّه الدّين الخالص...»(4)
براى بت پرستى ريشه هايى گفته اند، از جمله:
الف) براى احترام به بزرگان، مجسمه آنان را مى ساختند و با گذشت زمان اين مجسّمه ها به صورت مستقل پرستش مى شد.
ب) بت پرستان گمان مى كردند انسان نمى تواند مستقيماً با خدا ارتباط برقرار كند و نياز به واسطه هاى مقدّس دارد، لذا براى مقدّسين تمثالى مى ساختند كه به مرور زمان اين سمبل ها به صورت بت در آمد.4) تفسير درّالمنثور.

پیام‌ها :

- در شيوه تبليغ، مخاطب را حسّاس كنيد. (كلمه «اَلا» يعنى آگاه باش كه مسئله مهمّى است)
- تمام مكاتب بشرى با خرافات و هوس ها آلوده هستند و دين خالص، تنها از آن خداست. «للّه الدّين الخالص»
- ارزش دين به خالص بودن آن است وگرنه هوس ها و خرافات آن را مسخ مى كند. «للّه الدّين الخالص»
- منحرفان، انحرافات خود را توجيه مى كنند. بت پرستان مى گويند: ما بت ها را مى پرستيم زيرا نمى توانيم بدون واسطه به خدا نزديك شويم. «ما نعبدهم الاّ ليقرّبونا»
- خداجويى، امرى نهفته در وجود انسان حتّى مشركان است. «ليقرّبونا الى اللّه زلفى»
- در پيشگاه الهى بعضى واسطه ها مورد قبول و سفارش خداوند است. «و ابتغوا اليه الوسيلة»(5) ولى بعضى وسيله ها مثل بت مورد قبول نيست. «ما نعبدهم الاّ ليقرّبونا الى اللّه زلفى»
- بت پرستان مكّه خدا را قبول داشتند و بت ها را واسطه قرب به او مى پنداشتند. «الى اللّه زلفى »
- مشركان به شفاعت عقيده داشتند لكن شفيع خود را بت ها مى پنداشتند. «الى اللّه زلفى»
- قرب به خدا محبوب همه است. «ليقرّبونا الى اللّه زلفى»
- قيامت روز پايان اختلافات است. «يحكم بينهم فى ما... يختلفون»
- بستر هدايت الهى را بايد انسان در خود فراهم كند و دروغ و كفران، انسان را از قابليّت هدايت مى اندازد. «لا يهدى من هو كاذب كفّار»
- دروغ مى تواند مقدّمه انحراف دائمى شود. «كاذب كفّار»
- تقرب آفرينى بت ها عقيده اى است بس دروغ. «كاذب»
- بت ها نزد بت پرستان به مانند موجودات عاقل و فهيم بودند. («ما نعبدهم الاّ...» كلمه «هُم» براى افراد با شعور بكار مى رود.)

5) مائده، 35.

بر گرفته از کتاب الکترونیکی تفسير نور مرکز اطلاع رسانی غدیر