تفسیر قرآن

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم

هر روز آیاتی از قرآن کریم را با تأمل و دقت مطالعه کنیم.
فَاقْرَؤُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ

ترجمه و تفسیر آیه به آيه سوره قلم

آیه 51 و 52 آخرین آیات این سوره

أعوذ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ

وَ إِنْ يَكٰادُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَيُزْلِقُونَكَ بِأَبْصٰارِهِمْ لَمّٰا سَمِعُوا الذِّكْرَ وَ يَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ (٥١)
و كافران چون قرآن را شنيدند، نزديك بود تو را با چشمانشان بلغزانند [و از پاى درآورند] و مى گويند: بى ترديد او ديوانه است!

وَ مٰا هُوَ إِلاّٰ ذِكْرٌ لِلْعٰالَمِينَ (٥٢)
در حالى كه قرآن جز مايۀ تذكر و پند براى جهانيان نيست

نکته ها:

در آغاز اين سوره به تهمت جنون به رسول اللّه صلى الله عليه وآله اشاره شد و در اين آيه كه پايان اين سوره است به اين نسبت تصريح شده است. «و يقولون انّه لمجنون»
«ليزلقونك» از ماده «زلق» به معناى لغزيدن و به زمين افتادن و كنايه از هلاكت و نابودى است.
آيه 51، بيانگر شدّت غضب كفّار است كه به هنگام شنيدن آيات قرآن مى خواهند با چشمانشان تو را نابود كنند و مراد از آن، يا نابود كردن طريق چشم زخم است و يا كنايه است، همان طور كه مى گوييم فلانى بانگاهش مى خواست مرا بخورد.
بغض و كينه انسان را به تضادگويى وادار مى كند. از يك سو قرآن را عظيم مى داند به نحوى كه حسادتش مى خواهد پيامبر را نابود كند و از سويى ديگر او را به پريشان گويى و ديوانگى متّهم مى كند.
دشمن با دست مى جنگد، با زبان تهمت مى زند، و با چشم قصد نابودى دارد.
آغاز سوره، سخن از قلم و نوشتن بود و پايان سوره، بيدارى تمام جهانيان. شايد اشاره به اين باشد كه كليد بيدار شدن جهانيان، ابزار فرهنگى است.
چشم زخم
پيامبر فرمود: «انّ العين حقّ و انّها تُدخل الجمل والثور التّنور» چشم زخم حق است و به قدرى كارساز است كه شتر و گاو را داخل تنور مى كند.(40)
چشم زخم لازم نيست از دشمن باشد. گاهى دوست از دوست خودش به خاطر داشتن كمالى تعجب مى كند و لذا در حديث داريم كه اگر از دوست خود چيزى ديديد كه تعجب كرديد، خدا را ياد كنيد تا بلاى چشم زخم دفع شود و چه بسيارند كسانى كه به وسيله چشم زخم هلاك شده و جان داده اند.(41)
البتّه حق بودن شورى چشم به اين معنا نيست كه ما به بعضى افراد سوءظن داشته باشيم و آنان را متهم به چشم شورى كنيم. و يا كوتاهى هاى خودمان را در موارد مختلف به حساب چشم زخم بگذاريم. در روايات مى خوانيم: صدقه، دعا، خواندن سوره هاى ناس و فلق و امثال آن مى تواند مانع تأثير چشم زخم شود.
-----
40) بحار الانوار، ج 63، ص 17.
41) بحارالانوار، ج 95، ص 127.

بر گرفته از پایگاه جامع قرآنی نور
و کتاب الکترونیکی تفسير نور مرکز اطلاع رسانی غدیر