استاد سخن گفت

✍در روایات آمده است كه این آیه بیانگر ویژگى هاى اهل بیت علیهم السلام وشیعیان آنان مى باشد. (327)

قرآن، همواره در كنار اكثریّت مفسد، اقلیّت صالح را هم مطرح مى كند. (آیه ى قبل انتقاد و این آیه ستایش است)

«الكتاب»، شامل همه ى كتب آسمانى مى شود و مفهوم آیه اختصاص به پیروان دین خاص و یا كتاب خاصّى ندارد، ولى با توجّه به آیات گذشته، شاید مراد تورات باشد.

در این آیه از گروهى كه به كتاب آسمانى تمسّك مى كنند تقدیر شده، امّا در جاى دیگر كسانى را كه كتاب در اختیارشان است، ولى به آن تمسّك نمى كنند، به الاغى تشبیه كرده كه بار كتاب حمل مى كند. «مَثَل الّذین حمّلوا التورات ثمّ لم یحملوها كمثل الحمار یحمل اسفاراً» (328)

«مُصلِح»، هم به كسى كه در صدد اصلاح خویش است و هم به كسى كه در تلاش براى اصلاح جامعه است، گفته مى شود.

با اینكه نماز، جزو محتواى كتاب آسمانى است، ولى به دلیل اهمیّت آن، به طور جداگانه ذكر شده است، زیرا نماز ستون دین است و اقامه ى دین بستگى به آن دارد. چنانكه پیامبر صلى الله علیه وآله فرمودند: «الصلاة عمود الدّین» (329) و یا در جاى دیگر فرمودند: هر چیزى داراى وجه و صورتى است و سیماى دین شما نماز است، پس نباید سیماى دین خودتان را خراب كنید. «و وجه دینكم الصلاة فلایشیننّ احدكم وجه دینه» (330)

-----

327) تفسیر اثنى عشرى

328) جمعه، 5

329) تفسیر اثنى عشرى؛ التهذیب، ج 2، ص 237

330) تفسیر فرقان؛ كافى، ج 3، ص 270
- تلاوت، حفظ، چاپ و نشر كتاب آسمانى، كافى نیست، بلكه باید به آن عمل كرد تا نجات بخش باشد. «یمسّكون» (چنانكه عمل به نسخه ى پزشك، تنها راه درمان است.)

- در ادیان و كتاب هاى آسمانى گذشته نیز نماز بوده است. «اقاموا الصلاة»

- افراد بى نماز و جاهل به كتاب خدا، نمى توانند مصلح كامل باشند. «یمسّكون بالكتاب... اقاموا الصلاة... المصلحین»

- دین علاوه بر آثار اخروى، در اصلاح زندگى دنیوى نیز نقش دارد. «المصلحین»

- اقامه ى نماز، وسیله اصلاح جامعه است. «اقاموا الصلاة، المصلحین» (اقامه یعنى اهتمام كامل به برپایى نماز در تمام شئون زندگى، نه صرف خواندن نماز)

- اصلاح واقعى دو شرط و محور دارد: تمسّك به قانون الهى و رابطه ى استوار با خدا از طریق اقامه ى نماز. (تمام آیه)