تفسیر سوره اعراف، آیه 26

لطفا ورق بزنید
أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنْزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاسًا يُوَارِي سَوْآتِكُمْ وَرِيشًا ۖ وَلِبَاسُ التَّقْوَىٰ ذَٰلِكَ خَيْرٌ ۚ ذَٰلِكَ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ(26)
اى فرزندان آدم، در حقيقت، ما براى شما لباسى فرو فرستاديم كه عورتهاى شما را پوشيده مى‌دارد و [براى شما] زينتى است، و[لى‌] بهترين جامه، [لباس‌] تقوا است. اين از نشانه‌هاى [قدرت‌] خداست، باشد كه متذكّر شوند.
معانی کلمات آیه
ريشا: ريش: زينت. طبرسى فرموده: ريش آن است كه در آن زينت و زيبايى بوده باشد و از آن است: «ريش الطائر» پرهاى پرنده. ظاهرا آن به زينت طبيعى مثل مو و مصنوعى مثل لباس و غيره شامل است.
تفسیر نور
نکته ها
پس از نقل داستان حضرت آدم، خداوند در اين سوره چهار بار (در اين آيه و آيات 27، 31 و 35)، فرزندان آدم و نسل بشر را خطاب قرار داده و به امورى همچون: حفظ لباس تقوا، فريب شيطان را نخوردن، در خوراكى‌ها و آشاميدنى‌ها و تجمّلات اسراف نكردن و پذيرفتن دعوت انبيا، سفارش كرده است.

«ريش»، به معناى پر پرندگان است كه براى آنها، هم پوشش است و هم وسيله‌ى زيبايى، همچنين به لباسى كه براى انسان نوعى زينت به حساب آيد، ريش گفته مى‌شود.

همه‌ى نعمت‌ها به دست خداوند است و از خزينه‌ى غيب الهى سرازير مى‌شود، چنانكه خداوند مى‌فرمايد: «وَ إِنْ مِنْ شَيْ‌ءٍ إِلَّا عِنْدَنا خَزائِنُهُ وَ ما نُنَزِّلُهُ إِلَّا بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ» «1» هيچ چيز نيست، جز آنكه گنجينه‌هاى آن نزد ماست و جز به اندازه‌ى معلوم، فرو نمى‌فرستيم. و مى‌فرمايد: «وَ أَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ» «2»، وَ أَنْزَلَ لَكُمْ مِنَ الْأَنْعامِ‌ ... «3».

پس مراد از نزولِ لباس از سوى خداوند، آفرينش و قرار دادن آن در اختيار انسان است. «أَنْزَلْنا عَلَيْكُمْ لِباساً»

مراد از «لِباسُ التَّقْوى‌»، لباسى است كه بر اساس تقوا، تواضع، پاكى و پاكدامنى باشد و به هر يك از خشيت، طاعت، عفّت، حيا و عمل صالح نيز تعبير شده است. «4»
«1». حجر، 21.
«2». حديد، 25.
«3». زمر، 6.
«4». تفسير منهج‌الصادقين.
پیام ها
1- توجّه به نعمت‌هاى الهى، عامل عشق به خدا و دورى از غفلت است. قَدْ أَنْزَلْنا عَلَيْكُمْ‌ ... لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ‌
2- لباس، زمانى نعمت الهى است كه بدن را بپوشاند. «يُوارِي سَوْآتِكُمْ»

3- گرچه در تهيّه‌ى لباس، علاوه بر عوامل طبيعى انسان‌ها نيز تلاش مى‌كنند، ولى همه‌ى اينها به دست خداست. «أَنْزَلْنا عَلَيْكُمْ لِباساً»

4- پوشش وپوشاندن كار خداست، «أَنْزَلْنا عَلَيْكُمْ لِباساً يُوارِي»، ولى برهنگى و برهنه كردن كار شيطان است. فَوَسْوَسَ‌ ... لِيُبْدِيَ لَهُما ما وُورِيَ عَنْهُما مِنْ سَوْآتِهِما
5- لباس، نعمت الهى است، «لِباساً يُوارِي» و برهنگى و خلع لباس، كيفر گناه. «فَلَمَّا ذاقَا الشَّجَرَةَ بَدَتْ لَهُما سَوْآتُهُما»

6- پوشش و آراستگى با پوشاك و لباس‌هاى زيبا، مطلوب و محبوب خداوند است. «قَدْ أَنْزَلْنا عَلَيْكُمْ لِباساً ... وَ رِيشاً» آراستن و زينت و بهره‌بردن از لباس‌هاى زيبا تا آنجا كه به اسراف كشيده نشود، مانعى ندارد.

7- معنويّت در كنار مادّيت، تقوا در كنار زينت لازم است. «رِيشاً وَ لِباسُ التَّقْوى‌»، و گرنه لباس مى‌تواند وسيله‌ى: اسراف، تكبّر، فساد، خودنمايى، مدپرستى، شهوترانى، فخرفروشى و امثال آن شود.
8- آن گونه كه در لباس مادى، پوشش عيوب، حفاظت از سرما و گرما و زيبايى مطرح است، تقوا هم عامل پوشش عيوب است، هم نگهدارنده از گناه و هم مايه‌ى زيبايى معنوى انسان مى‌باشد. «لِباسُ التَّقْوى‌»
9- از خاك، پنبه مى‌رويد، از حيوان، پشم توليد مى‌شود و از آب دهان كرم، ابريشم، اينها همه از آيات الهى است كه مى‌تواند مايه‌ى تذكّر و بيدارى انسان باشد. «ذلِكَ مِنْ آياتِ اللَّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ»
تفسير نور(10جلدى)، ج‌3، ص: 45
.
.
آیات کریمه
#تفسیر_قرآن_کریم
#سوره_اعراف