تفسیر قرآن

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم

هر روز آیاتی از قرآن کریم را با تأمل و دقت مطالعه کنیم.

ترجمه و تفسیر آیات 71 تا 74 سوره ص

أعوذ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ

إِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي خَالِقٌ بَشَراً مِن طِينٍ (71)
فَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَنَفَخْتُ فِيهِ مِن رُّوحِي فَقَعُوا لَهُ سَاجِدِينَ (72)
فَسَجَدَ الْمَلَائِكَةُ كُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ (73)
إِلَّا إِبْلِيسَ اسْتَكْبَرَ وَكَانَ مِنْ الْكَافِرِينَ (74)

ترجمه :

آن گاه كه پروردگارت به فرشتگان گفت: همانا من آفريننده بشرى از گِل هستم.

پس همين كه او را نظام بخشيدم و از روح خود در او دميدم، سجده كنان براى او به خاك افتيد.

پس فرشتگان همه با هم سجده كردند.

مگر ابليس كه تكبّر ورزيد و از كافران بود.

نکته ها:

«سوّيته» از «استواء» به معناى اعتدال و استوارى در آفرينش است.
ممكن است جمله «اذ قال» مربوط به جمله «تحيمون» در آيات قبل باشد، يعنى من از ملاء اعلى آنگاه كه فرشتگان بر سر آفرينش انسان با خداوند مجادله مى كردند آگاه نبودم. چنانكه در آيه 30 سوره بقره خوانديم كه خداوند به فرشتگان فرمود: من در زمين خليفه قرار مى دهم، آنان گفتند: انسان موجود مفسد و خونريز است، از آفريدنش صرف نظر كن و ما تو را با حمد خود ستايش و تسبيح مى كنيم.
ماجراى خلقت انسان وسجده فرشتگان بر او، در سوره هاى بقره، اعراف، حجر، اسراء و كهف آمده وتكرار اين داستان بيانگر تعصّب و نژادپرستى ابليس و حسادت بر انسان و خطر تكبّر و عدم توبه و عذرخواهى است كه در طول تاريخ، همه انسان ها به نحوى با آن درگير هستند.
از سوى ديگر براى توجّه دادن انسان به مقام انسانيّت است، انسانى كه مسجود فرشتگان است بايد هشيار باشد كه ارزش خود را هدر ندهد.
مراد از «نفختُ فيه من روحى» آن نيست كه چيزى از خدا جدا شده و به انسان ملحق شده باشد، بلكه منظور بيانِ منشأ و ريشه روح انسان است كه از عالم بالاست، نه عالم خاكى.
از رسول خدا صلى الله عليه وآله نقل شده كه فرمود: خداوند آدم را آفريد و ما اهل بيت را در نسل او قرار داد و به خاطر كرامت ما فرمان سجده صادر كرد، پس مسجود قرار گرفتن آدم، براى خداوند عبوديّت بود و براى آدم احترام، زيرا ما در صلب او بوديم!(51)

51) تفسير نورالثقلين.

بر گرفته از کتاب الکترونیکی تفسير نور مرکز اطلاع رسانی غدیر