تفسیر قرآن

پیام‌های آیه 12 سوره حجرات

- ايمان، تعهّدآور است و بايد از يك سرى افكار و اعمال دورى نمايد. «يا ايّها الّذين آمنوا اجتنبوا...» (ايمان، با سوءظن و تجسّس و غيبت سازگار نيست.)
- براى دورى از گناهان حتمى، بايد از گناهان احتمالى اجتناب كنيم. (بنابراين از آنجايى كه برخى گمان ها گناه است، بايد از بسيارى گمان ها، دورى كنيم.) «اجتنبوا كثيراً... انّ بعض الظن اثم»
- در جامعه ى ايمانى، اصل بر اعتماد، كرامت و برائت انسان ها است. «انّ بعض الظن اثم»
- براى جلوگيرى از غيبت بايد زمينه هاى غيبت را مسدود كرد. (راه ورود به غيبت، اوّل سوء ظن و سپس پيگيرى و تجسّس است، لذا قرآن به همان ترتيب نهى كرده است.) «اجتنبوا كثيراً من الظن... لاتجسسوا ولا يغتب»
- گناه، گرچه در ظاهر شيرين و دلنشين است، ولى در ديد باطنى و ملكوتى، خباثت و تنفّرآور است. «يأكل لحم اخيه ميتاً» (باطن غيبت، خوردن گوشت مرده است و درباره هيچ گناهى اين نوع تعبير بكار نرفته است.)
- از شيوه هاى تبليغ و تربيت، استفاده از مثال و تمثيل است. «أيحبّ احدكم...»
- در شيوه نهى از منكر، از تعبيرات عاطفى استفاده كنيم. «لايغتب... أيحبّ احدكم ان يأكل لحم اخيه»
- غيبت و بدگويى از ديگران حرام است، از هر سنّ و نژاد و مقامى كه باشد.«لايغتب...» («احدكم» شامل كوچك و بزرگ، مشهور و گمنام، عالم و جاهل، زن و مرد و... مى شود.)
- مردم باايمان، برادر و هم خون يكديگرند. «لحم اخيه»
- همان گونه كه مرده قدرت دفاع از خود را ندارد، شخصى كه مورد غيبت قرار گرفته است، چون حاضر نيست، قدرت دفاع ندارد. «ميتاً»
- غيبت كردن، نوعى درّندگى است. «يأكل لحم اخيه ميتاً»
- غيبت، با تقوا سازگارى ندارد. «لايغتب... واتّقوا اللَّه»
- تقوا، انسان را به سوى توبه سوق مى دهد. «واتّقوا اللَّه ان اللّه توّاب»
- در اسلام بن بست وجود ندارد، با توبه مى توان گناه گذشته را جبران كرد. «لايغتب... ان اللَّه توّاب رحيم»
- عذرپذيرى خداوند، همراه با رحمت است. «توّاب رحيم»
- توبه پذيرى خداوند، جلوه اى از رحمت اوست. «توّاب رحيم»

بر گرفته از کتاب الکترونیکی تفسير نور مرکز اطلاع رسانی غدیر