کلام خالق را اندیشه کنیم
✍ تفاوت رزق بدست او و سبب تربیت و تكامل انسان است. (مقتضاى ربوبیّت خداوند قبض و بسط رزق ها است.) «ربّى یبسط... و یقدر»
- انفاق مهم است نه مقدار آن. «ما انفقتم من شى ء»
- انفاق، تنها با مال نیست بلكه از هر نعمتى كه خدا به انسان داده مى توان انفاق كرد. «ما انفقتم من شى ء»
- یقین به پرداخت عوض، عامل سخاوت است. «ما انفقتم... فهو یخلفه»
- یكى از دلایل اختلاف رزق، امتحان افراد است. «یبسط، یقدر، ما انفقتم»
- انفاق ها جبران مى شود. «فهو یخلفه» و خداوند ضامن جبران است. «فهو یخلفه»
- انفاق ها به بهترین صورت جبران مى شود. «خیر الرّازقین»
شخصى از امام صادق علیه السلام پرسید: اگر خداوند جاى آنچه را انفاق شده پر مى كند، پس چرا من هر چه انفاق مى كنم جایگزینش نمى رسد؟! حضرت فرمود: «اگر مال حلال باشد و براى مصرف حلال انفاق شود حتماً جبران مى شود».(516)
علاوه بر این ممكن است جبران آن در آخرت باشد یا از طریق دفع بلا یا رسیدن عوض آن به نسل بعدى در همین دنیا و یا از طریق غیر مال جبران شود.
كلمه «یقدر» از «قدر» هم به معناى اندازه گیرى است و هم به معناى سخت گیرى.(517) ولى در اینجا به قرینه كلمه «یبسط» به معناى سخت گیرى است.
در آیه 36 نیز مسأله ى گشایش و تنگى رزق مطرح شد لیكن مخاطب آن كفّار و مخاطب این آیه مؤمنان هستند.
تاجرى كه مى بیند سرمایه اش در معرض تلف شدن است، حاضر است جنس خود را ارزان یا نسیه بفروشد و اگر مشترى خوبى برایش پیدا شد و نفروخت، كم عقل است. عمر ما هم سرمایه اى است كه در معرض تلف شدن است و خداوند آن را به بهاى گران مى خرد، معامله نكردن با خدا كم عقلى است.
رسول خداصلى الله علیه وآله فرمودند: «هر شب منادى ندا مى دهد: «هب للمنفق خلفاً و هب للمسك تلفا» (خدایا!) به انفاق كننده عوض وپاداش بده و ثروت خسیس و بخیل را تلف كن».(518)
خداوند بهترین رازق است. «خیر الرّازقین» چون:
الف: همه چیز به دست اوست و مى تواند ببخشد.
ب: بخل ندارد.
ج: به همه مى بخشد.
د: بخشش او، بى منّت و بى توقّع است.
ه: دائمى است.
و: نیازها را مى داند.
ز: چیزهایى مى بخشد كه دیگران توان بخشیدن آن را ندارند.
-----
516) تفسیر نورالثقلین و كافى، ج 2، ص 486.
517) مفردات راغب.
518) تفسیر مجمع البیان.
- انفاق مهم است نه مقدار آن. «ما انفقتم من شى ء»
- انفاق، تنها با مال نیست بلكه از هر نعمتى كه خدا به انسان داده مى توان انفاق كرد. «ما انفقتم من شى ء»
- یقین به پرداخت عوض، عامل سخاوت است. «ما انفقتم... فهو یخلفه»
- یكى از دلایل اختلاف رزق، امتحان افراد است. «یبسط، یقدر، ما انفقتم»
- انفاق ها جبران مى شود. «فهو یخلفه» و خداوند ضامن جبران است. «فهو یخلفه»
- انفاق ها به بهترین صورت جبران مى شود. «خیر الرّازقین»
شخصى از امام صادق علیه السلام پرسید: اگر خداوند جاى آنچه را انفاق شده پر مى كند، پس چرا من هر چه انفاق مى كنم جایگزینش نمى رسد؟! حضرت فرمود: «اگر مال حلال باشد و براى مصرف حلال انفاق شود حتماً جبران مى شود».(516)
علاوه بر این ممكن است جبران آن در آخرت باشد یا از طریق دفع بلا یا رسیدن عوض آن به نسل بعدى در همین دنیا و یا از طریق غیر مال جبران شود.
كلمه «یقدر» از «قدر» هم به معناى اندازه گیرى است و هم به معناى سخت گیرى.(517) ولى در اینجا به قرینه كلمه «یبسط» به معناى سخت گیرى است.
در آیه 36 نیز مسأله ى گشایش و تنگى رزق مطرح شد لیكن مخاطب آن كفّار و مخاطب این آیه مؤمنان هستند.
تاجرى كه مى بیند سرمایه اش در معرض تلف شدن است، حاضر است جنس خود را ارزان یا نسیه بفروشد و اگر مشترى خوبى برایش پیدا شد و نفروخت، كم عقل است. عمر ما هم سرمایه اى است كه در معرض تلف شدن است و خداوند آن را به بهاى گران مى خرد، معامله نكردن با خدا كم عقلى است.
رسول خداصلى الله علیه وآله فرمودند: «هر شب منادى ندا مى دهد: «هب للمنفق خلفاً و هب للمسك تلفا» (خدایا!) به انفاق كننده عوض وپاداش بده و ثروت خسیس و بخیل را تلف كن».(518)
خداوند بهترین رازق است. «خیر الرّازقین» چون:
الف: همه چیز به دست اوست و مى تواند ببخشد.
ب: بخل ندارد.
ج: به همه مى بخشد.
د: بخشش او، بى منّت و بى توقّع است.
ه: دائمى است.
و: نیازها را مى داند.
ز: چیزهایى مى بخشد كه دیگران توان بخشیدن آن را ندارند.
-----
516) تفسیر نورالثقلین و كافى، ج 2، ص 486.
517) مفردات راغب.
518) تفسیر مجمع البیان.
۶۲۵
۱۲ مهر ۱۴۰۳