سیزده بدر مبارک
❤️ سیزده بدر مبارک
سیزده بدر: جشنی در روز سیزدهم فروردین ماه (تیرروز از فروردینماه) که نخستین تیرروز سال و روز آغاز کشاورزی در سال نو است (در تمام گاهشماریهای ایرانی، سیزدهم هر بُرج خورشیدی "تیر روز" نامیده میشود). آیین نخستین روز کشتوکار با گرد آمدن در زمین زراعی و آرزوی بارش باران و فرارسیدن سالی خوب و خرم. در سیستان در این روز به زیارت نیایشگاه کهن «خواجه غلطان» در بالای کوه خواجه و در میانه دریاچه هامون میروند.
شواهد موجود نشان از آن دارد که گویا جشن سیزده بدر جشنی زنانه بوده است. #ادوارد_پولاک، پزشک اتریشی ناصرالدینشاه و معلم مدرسه دارالفنون در سفرنامه خود به سال ۱۲۴۳ هجری شمسی (۱۸۶۵ میلادی) گزارش کرده که زنان تهرانی در روز سیزدهبدر به به دشت و صحرا میروند و دولت وقت برای جلوگیری از اینکار، عوارضی وضع کرده و مبلغی از زنان دریافت میکند. ماری شیل، زنِ وزیر مختار بریتانیا در ایران در سفرنامه خود به سال ۱۲۲۸ هجری شمسی (۱۸۵۰ میلادی) نقل کرده که زنان برای سیزدهبدر به باغ سفارتخانه بریتانیا میآیند و بجز باغبانها، هیچ مرد دیگری در آنجا نیست. همچنین قهرمان میرزا عینالسلطنه در روزنامه خاطرات خود شرح میدهد که هنگام عزیمت به شمیران در سال ۱۲۸۷ هجری شمسی (۱۳۲۶ هجری قمری) دیده است که زنان به سیزدهبدر آمده بودند و سبزیهای صحرایی را میچیدند در حالیکه مردان به زراعت رفته بودند.
بجز اسناد مکتوب، توجه به باورهای مردمشناختی نیز از زنانه بودن سیزدهبدر حکایت میکند. در افغانستان، روز سوم و یا سیزدهم فروردین را «نوروز زنان» مینامند. در آسیای میانه، برخی از روزهای نوروزی به «هوروزا» ایزدبانوی سغدی آبها وابسته است و زنان برای بزرگداشت او به دشت و طبیعت میروند. در سنگسر سمنان، زنان آش مخصوصی به مناسبت این روز میپزند. در میان ارامنه فریدن، تازهعروسان با جامه عروسی خود در مراسم حاضر میشوند. در سنگسر و نیز در طبرستان و مازندران، پسران جوان به نامزدهای خود هدیههایی پیشکش میکنند.
هر چند فراگیرترین شکل برگزاری این جشن در سیزدهم فروردینماه است، اما گونههای دیگری از آن نیز شناخته شده است. در برخی نواحیِ استان سمنان، خوزستان و بختیاری، در چهاردهم فروردین و به نام «چاردهبدر» برگزار میشود. در غرب افغانستان، در نخستین چارشنبه سال و در نواحی استان کرمان در نخستین شنبه سال نو انجام میشود.
📚 فرهنگنامه ایران/ رضا مرادی غیاثآبادی
_____________________________
@chinizarin_ir
#سیزده_بدر #جشن_زنانه #گاهشماری #تقویم
.
سیزده بدر: جشنی در روز سیزدهم فروردین ماه (تیرروز از فروردینماه) که نخستین تیرروز سال و روز آغاز کشاورزی در سال نو است (در تمام گاهشماریهای ایرانی، سیزدهم هر بُرج خورشیدی "تیر روز" نامیده میشود). آیین نخستین روز کشتوکار با گرد آمدن در زمین زراعی و آرزوی بارش باران و فرارسیدن سالی خوب و خرم. در سیستان در این روز به زیارت نیایشگاه کهن «خواجه غلطان» در بالای کوه خواجه و در میانه دریاچه هامون میروند.
شواهد موجود نشان از آن دارد که گویا جشن سیزده بدر جشنی زنانه بوده است. #ادوارد_پولاک، پزشک اتریشی ناصرالدینشاه و معلم مدرسه دارالفنون در سفرنامه خود به سال ۱۲۴۳ هجری شمسی (۱۸۶۵ میلادی) گزارش کرده که زنان تهرانی در روز سیزدهبدر به به دشت و صحرا میروند و دولت وقت برای جلوگیری از اینکار، عوارضی وضع کرده و مبلغی از زنان دریافت میکند. ماری شیل، زنِ وزیر مختار بریتانیا در ایران در سفرنامه خود به سال ۱۲۲۸ هجری شمسی (۱۸۵۰ میلادی) نقل کرده که زنان برای سیزدهبدر به باغ سفارتخانه بریتانیا میآیند و بجز باغبانها، هیچ مرد دیگری در آنجا نیست. همچنین قهرمان میرزا عینالسلطنه در روزنامه خاطرات خود شرح میدهد که هنگام عزیمت به شمیران در سال ۱۲۸۷ هجری شمسی (۱۳۲۶ هجری قمری) دیده است که زنان به سیزدهبدر آمده بودند و سبزیهای صحرایی را میچیدند در حالیکه مردان به زراعت رفته بودند.
بجز اسناد مکتوب، توجه به باورهای مردمشناختی نیز از زنانه بودن سیزدهبدر حکایت میکند. در افغانستان، روز سوم و یا سیزدهم فروردین را «نوروز زنان» مینامند. در آسیای میانه، برخی از روزهای نوروزی به «هوروزا» ایزدبانوی سغدی آبها وابسته است و زنان برای بزرگداشت او به دشت و طبیعت میروند. در سنگسر سمنان، زنان آش مخصوصی به مناسبت این روز میپزند. در میان ارامنه فریدن، تازهعروسان با جامه عروسی خود در مراسم حاضر میشوند. در سنگسر و نیز در طبرستان و مازندران، پسران جوان به نامزدهای خود هدیههایی پیشکش میکنند.
هر چند فراگیرترین شکل برگزاری این جشن در سیزدهم فروردینماه است، اما گونههای دیگری از آن نیز شناخته شده است. در برخی نواحیِ استان سمنان، خوزستان و بختیاری، در چهاردهم فروردین و به نام «چاردهبدر» برگزار میشود. در غرب افغانستان، در نخستین چارشنبه سال و در نواحی استان کرمان در نخستین شنبه سال نو انجام میشود.
📚 فرهنگنامه ایران/ رضا مرادی غیاثآبادی
_____________________________
@chinizarin_ir
#سیزده_بدر #جشن_زنانه #گاهشماری #تقویم
.
- ۲.۲k
- ۱۲ فروردین ۱۴۰۰
دیدگاه ها (۱)
در حال بارگزاری
خطا در دریافت مطلب های مرتبط