پادشاهان ایرانی

#پادشاهان_ایرانی
هرمز یکم سومین پادشاه ساسانی
هرمز یکم یا هرمزداردشیر از سال ۲۷۰ (میلادی) تا ۲۷۱ (میلادی)، سومین پادشاه ساسانی بود. او پس از پدرش، شاپور یکم، به شاهنشاهی ایران رسید. وی که در هنگام پدر خود، در جنگ‌های روم و ارمنستان دلاوریهای بسیاری از خود نشان داده بود، به خاطر شجاعت‌های خویش دلیر (جری، بطل) خوانده می‌شد و شاپور نخست فرمانروایی پارت و سرانجام فرمانروایی ارمنستان را با عنوان ورزگ شاه ارمنشهر به او داده بود. به نظر می‌آید صفات جنگی بیش از تدبیر و درایت، وی را در نظر پدر لایق جانشینی او کرده باشد.

در سال ۲۷۳–۲۷۰/۲ میلادی پس از مرگ شاپور یکم، اورمزد-اردشیر به نام هرمز یکم و به عنوان سومین شاهنشاه ساسانیان جانشین پدرش شد. بر عکس فعالیت‌های او به عنوان یک ولیعهد برجسته، تقریباً هیچ اطلاعاتی دربارهٔ حکومت یک ساله اش با نام هرمز یکم وجود ندارد.
شومونت و شروو به این نکته اشاره کردند که هرمز پس از بر تخت نشستن بی‌درنگ در پی این بود که برای خود جانشینی به عنوان شاه ارمنستان بگمارد، ولی گفته نشده که آیا هرمز یکم یکی از برادرانش شاپور، شاه میشان یا نرسه شاه سگستان یا شاید عضو دیگری از خویشاوندان نزدیک خاندان پادشاهی را به این سمت دومین مقام شاهنشاهی ساسانی منصوب کرده‌است، ولی طبق سنگ‌نبشته پایکولی قطعی است که نرسه ۲۰ سال بعد در سال ۲۹۳ میلادی عنوان شاه ارمنستان را داشته‌است. این که از چه زمانی نرسه این پست را در ارمنستان به عهده داشته‌است مشخص نیست، ولی با اطمینان می‌توان گفت که هرمز یکم، بهرام شاه گیلان(بهرام یکم) را که در مقایسه با برادران دیگرش بسیار کمتر مورد توجه شاپور یکم بود برای این سمت برنگزیده است.
در سیاست دینی هرمز یکم یک زرتشتی متعصب بود و اهربد کرتیر را جاه و مقام داده و او را به بالاترین منصب گمارد. واکنش او به آیین مانوی همراه با شکیبایی و خوشرفتاری بود و به مانی مصونیت داده بود و پیروان این آیین را برای انجام فعالیت‌های دینی خود آزاد گذاشته بود