بسم الله الرحمن الرحیم
بسم الله الرحمن الرحیم
پاسخ قسمت اول :
اگر این سخن را یک شخص عادی بیان نماید، هیچ اشکالی بر او وارد نیست، اما از یک استاد که در جایگاه تدریس تخصصی قرار گرفته است، انتظار می‌رود که دست کم بدون مطالعه و برخورداری از آگاهی های ابتدایی در یک موضوع، به هیچ وجه در آن مورد مطلبی بیان ننماید و در ذهن مخاطبین و دانشجویان خود ایجاد اعوجاج یا دست کم شبهه ننماید.
خمس، زکات و مالیات، هر سه جنبه دینی داشته و در حکومت اسلامی جنبه قانونی نیز پیدا می کند. هر سه مورد منابع اخذ متفاوت و جایگاه هزینه متفاوتی دارند و به هیچ وجهی نه منافی یک دیگر هستند و نه هم پوشانی دارند. مثل این است که بگوییم: چون مالیات می‌دهیم، دیگر نیازی نیست که از حقوق خودحق بازنشستگی پرداخت کنیم و یا خودروی خود را بیمه کنیم ویا بابت مصرف انرژی یا استفاده از خطوط تلفنی پولی پرداخت کنیم و یا ...! اما جالب است که اینگونه افراد، به هیچ وجهی در مقوله‌ها وارد نشده و یا شک و شبهه‌ای ندارند، بلکه آن چه اسلام فرموده مثل خمس و زکات آزارشان می‌دهد.
الف) - در مورد زکات، برخی گفته‌اند که منظور از زکات مطلق هرگونه پرداختی به دولت است. اگر چه این تعریف درست نیست، اما اگر فرض بر صحت آن بگذارند، از جمله پرداخت های به دولت نیز مالیات است. پس پرداختش واجب می گردد.
اما به لحاظ فقهی، زکات فقط به نه چیز تعلق می‌گیرد و بنا به نظر استاد شهید مطهری فلسفه تشريع زكات تأمين همه نيازمنديهای اجتماعی و یا نوعی مالیات نیست، بلکه قسمی از عوارض بر درآمدهای است که با مشارکت طبیعت و انسان تولید می شود و سهم بیشتر از آن طبیعت است. این معنایی است که امروزه جهان به آن توجه پیدا کرده است و البته با تشکیل احزاب چون زنجیره سبزها در کشورهای متفاوت جهان، از این معنای صحیح سوء استفاده سیاسی هم می کنند. بدیهی است که اولاً همه آحاد جامعه از منابع طبیعی برای کسب درآمد استفاده نمی‌کنند وثانیاً صرف زکات از نه چیز هزینه‌های عمومی جامعه را کفاف نمی‌دهد و ثالثاً قرار نیست فقط یک عده خاصی همه هزینه‌های عمومی کشور را تأمین کنند. در ضمن زکات مورد مصرف خاصی دارد. فلسفه زکات فقر زدایی است. زکات برای کمک به قشر ضعیف و فقیر جامعه در امرار معاش است و نه پوشش دادن هزینه‌های عمومی کشور دولت. لذا فلسفه تشريع زكات برای فقر زدايی است اما فلسفه تشريع ماليات تأمين هزينه های حكومت می باشد - زكات نصاب مشخصی دارد و از اشياء و اموال معينی گرفته می‌شود. اما ماليات مقدار معينی ندارد و تعيين آن به عهده كارشناسان حكومت است - (ادامه دارد...)
پاسخ قسمت اول :
اگر این سخن را یک شخص عادی بیان نماید، هیچ اشکالی بر او وارد نیست، اما از یک استاد که در جایگاه تدریس تخصصی قرار گرفته است، انتظار می‌رود که دست کم بدون مطالعه و برخورداری از آگاهی های ابتدایی در یک موضوع، به هیچ وجه در آن مورد مطلبی بیان ننماید و در ذهن مخاطبین و دانشجویان خود ایجاد اعوجاج یا دست کم شبهه ننماید.
خمس، زکات و مالیات، هر سه جنبه دینی داشته و در حکومت اسلامی جنبه قانونی نیز پیدا می کند. هر سه مورد منابع اخذ متفاوت و جایگاه هزینه متفاوتی دارند و به هیچ وجهی نه منافی یک دیگر هستند و نه هم پوشانی دارند. مثل این است که بگوییم: چون مالیات می‌دهیم، دیگر نیازی نیست که از حقوق خودحق بازنشستگی پرداخت کنیم و یا خودروی خود را بیمه کنیم ویا بابت مصرف انرژی یا استفاده از خطوط تلفنی پولی پرداخت کنیم و یا ...! اما جالب است که اینگونه افراد، به هیچ وجهی در مقوله‌ها وارد نشده و یا شک و شبهه‌ای ندارند، بلکه آن چه اسلام فرموده مثل خمس و زکات آزارشان می‌دهد.
الف) - در مورد زکات، برخی گفته‌اند که منظور از زکات مطلق هرگونه پرداختی به دولت است. اگر چه این تعریف درست نیست، اما اگر فرض بر صحت آن بگذارند، از جمله پرداخت های به دولت نیز مالیات است. پس پرداختش واجب می گردد.
اما به لحاظ فقهی، زکات فقط به نه چیز تعلق می‌گیرد و بنا به نظر استاد شهید مطهری فلسفه تشريع زكات تأمين همه نيازمنديهای اجتماعی و یا نوعی مالیات نیست، بلکه قسمی از عوارض بر درآمدهای است که با مشارکت طبیعت و انسان تولید می شود و سهم بیشتر از آن طبیعت است. این معنایی است که امروزه جهان به آن توجه پیدا کرده است و البته با تشکیل احزاب چون زنجیره سبزها در کشورهای متفاوت جهان، از این معنای صحیح سوء استفاده سیاسی هم می کنند. بدیهی است که اولاً همه آحاد جامعه از منابع طبیعی برای کسب درآمد استفاده نمی‌کنند وثانیاً صرف زکات از نه چیز هزینه‌های عمومی جامعه را کفاف نمی‌دهد و ثالثاً قرار نیست فقط یک عده خاصی همه هزینه‌های عمومی کشور را تأمین کنند. در ضمن زکات مورد مصرف خاصی دارد. فلسفه زکات فقر زدایی است. زکات برای کمک به قشر ضعیف و فقیر جامعه در امرار معاش است و نه پوشش دادن هزینه‌های عمومی کشور دولت. لذا فلسفه تشريع زكات برای فقر زدايی است اما فلسفه تشريع ماليات تأمين هزينه های حكومت می باشد - زكات نصاب مشخصی دارد و از اشياء و اموال معينی گرفته می‌شود. اما ماليات مقدار معينی ندارد و تعيين آن به عهده كارشناسان حكومت است - (ادامه دارد...)
۳۹۰
۰۸ فروردین ۱۴۰۴
دیدگاه ها
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.