تفسیر قرآن

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم

هر روز آیاتی از قرآن کریم را با تأمل و دقت مطالعه کنیم.
فَاقْرَؤُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ

ترجمه و تفسیر آیه به آيه سوره الرحمن

آیات 37 تا 40

أعوذ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ

فَإِذَا انْشَقَّتِ السَّمٰاءُ فَكٰانَتْ وَرْدَةً كَالدِّهٰانِ (٣٧)
و ناگهان آسمان بشكافد و چون چرمى سرخ رنگ و گلگون شود

فَبِأَيِّ آلاٰءِ رَبِّكُمٰا تُكَذِّبٰانِ (٣٨)
پس كداميك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟

فَيَوْمَئِذٍ لاٰ يُسْئَلُ عَنْ ذَنْبِهِ إِنْسٌ وَ لاٰ جَانٌّ (٣٩)
پس در آن روز [به علت سرعت فوق العادۀ حسابرسى و روشن بودن همۀ امور] انس و جنّى را از گناهش نپرسند

فَبِأَيِّ آلاٰءِ رَبِّكُمٰا تُكَذِّبٰانِ (٤٠)
پس كداميك از نعمت هاى پروردگارتان را انكار مى كنيد؟

نکته ها:

در معناى «لايسئل» چند احتمال است:
1. لايسئل عن ذنب المجرم: كس ديگرى را به جاى ديگرى را به جاى مجرم از ميان انس و جن مؤاخذه نمى كنند، بلكه خود مجرم را مؤاخذه مى كنند.(97)
2. در روايات مى خوانيم: قيامت پنجاه موقف دارد،(98) در يك موقف، فرمان بازداشت و حسابرسى و سؤال است، «و قفوهم انّهم مسؤلون»(99) در موقف ديگر مهر بر لب ها زده مى شود، «نختم على افواههم»(100) در موقف ديگر از يكديگر استمداد مى كنند و در موقفى همه گريانند. بنابراين اگر در اين آيات مى خوانيم كه از هيچ كس سؤال نمى شود، مربوط به موقف خاصّى است.
3. ممكن است مراد آيه، «لايسئل عن ذنبه» اين باشد كه تنها از گناه سؤال نمى شود، زيرا گناه خلافكار در آن روز حاضر است، «و وجدوا ما عملوا حاضرا»(101) و اسرار درونى او آشكار. «تبلى السرائر»(102) پس از چيزهاى ديگر از قبيل: عمر و درآمد و چگونگى مصرف سئوال مى شود، نه فقط از گناهان انسان.
در آينده آسمان ها از هم شكافته و ذوب خواهند شد. آسمان هايى كه «سبعاً شدادا»(103) هستند، مثل روغن مذابّ، روان مى شوند. «فكانت وَردة كالدّهان»
-----
97) مجمع البيان.
98) بحار، ج 7،ص 126.
99) صافّات، 24.
100) يس، 65.
101) كهف، 49.
102) طارق، 9.
103) نبأ، 12.

پیام‌ها :

- ظهور قيامت، با دگرگونى در نظام طبيعت صورت مى گيرد. «فاذا انشّقت السماء...»
- پايان اين جهان، فروپاشيدن و درهم پيچيدن است، امّا آغازى است براى جهان ديگر. «فاذا انشّقت السّماء... فيومئذ...»
- جنّ نيز همچون انسان، اختيار داشته و مرتكب گناه مى گردد. «لايسئل عن ذنبه انس و لا جانّ»

بر گرفته از پایگاه جامع قرآنی نور
و کتاب الکترونیکی تفسير نور مرکز اطلاع رسانی غدیر