آیین طلبگی

#آیین طلبگی

*قسمت ششم

(لباس روحانیون)

طلبه‌ها هم این روزها به درد گرانی دچار شده‌اند. اگر‌مردم عادی لباس نو را شب عید می‌خرند،آنها لباس نو را قبل از ماه رمضان و محرم می‌خرند.
ماه محرم و ماه رمضان زمان رفتن آنها به سفرهای تبلیغی است. زمانی که باید برای آن دست به جیب بشوند و لباس تهیه کنند.
پوشیدن لباس آنها هم آدابی دارد. طلبع‌ها هم بین خودشان به تیپ هم‌صنفی‌هایشان اهمیت می‌دهند. این که چطور عمامه ببندند،چطور لباس‌هایشان را بپوشندو...برایشان خیلی مهم است.

قم:گذرخان

لباس روحانیون را در ایران همه می‌شناسند: عبا،قبا(یا لباده) و عمامه.
این روزها قیمت همهٔ این اقلام گرانتر شده است. تا پیش از این و بطور سنتی عبای قاچیه،عموما از عراق به ایران وارد میشد اما واردات گسترده قبا و لباده دوخت اندونزی، ماجرای جدیدی است.
تا پیش از این پارچه لباس های روحانیون ممکن بود خارجی هم باشند، اما دوخت آنها در کشور انجام میشد و قطب تولید آنها هم قم بود.

قم،گذرخان، مهم ترین و اصلی‌ترین مرکز تولید قبا،لباده و عبا بود.
اما هرچند هنوز قبا و لباده‌های وارداتی نتوانسته‌اند جای قبا و لبادهٔ دست دوز خیاط‌های عرب در قم را بگیرند،اما با گسترده‌تر شدن همه ساله عرضه لباده‌ها و قباهای اندونزیایی ممکن است چندسال دیگر، دیگر قبا و لباده داخلی در بازار پیدا نشود این روزها که پیک بازار فروش البسه ویژه روحانیت در قم است، داخل مغازه‌ها اتیکت‌هایی با این عنوان ها به چشم می‌خورد: «قبا دوخت اندونزی»،«لباده، دوخت اندونزی» و البته به گفته فعالان بازار، فروششان زیاد هم بد نیست

هجرت خیاط‌های عرب از عراق به قم

اکثر خیاطان قم شیعه عراقی هستند. میگویند سابقه آنها برمیگردد به یک هجرت دسته جمعی خانوادگی. این خانواده‌های عراقی که اصغری نجفی نام داشتند، همراه خانواده‌های دیگری حدود 24 سال پیش در کنار جمعی از عراقی‌های دیگر توسط صدام از کشورشان رانده می شوند.
آنها به ایران و قم مهاجرت می‌کنند و در این شهر به فعالیت می‌پردازند، بعد از مدتی عمده بازار به دست آنها می‌افتد. الان هم کم شنیده نمی‌شود که اسم خیاط‌های معروف «خیاط عرب» باشد. در واقع این یک حسن و به نوعی برند به حساب می‌آید.

عرب پور ، خیاط امام (ره)

کسی در قم نیست که یکبار گذرش به بازار افتاده باشد و خیاط عرب پور را نشناسد.
برجسته ترین خیاط قم، ابوالفضل عرب پور است؛ مردی ۸۰-۷۰ ساله که خیاط رئیس جمهور اسبق و دیگر سران کشور است. او خیاط امام خمینی(ره) نیز بوده است.
می‌گویند در اوایل انقلاب لباس روحانیت اسلوب تعریف شده‌ای نداشت و از سبک خاصی پیروی نمی‌کرد. بعد از گذشت مدتی از انقلاب خیاطان به سبک خاصی دست پیدا کردند و لباس روحانی از شکل رسمی‌ تری برخوردار شد.
چون بیشتر سفارشات از سوی مقامات داده می‌شد، آنها می‌خواستند که لباسشان از ظاهر و سبک بخصوصی پیروی کند بخصوص در زمانی که برنامه تلویزیونی داشتند.
در این زمان عرب پور بهترین گزینه برای روحانیون صاحل نام بوده است.
عرب پور در قم چند مغازه خیاطی دارد و پسران اگ نیز این حرفه را ادامه می‌دهند، ضمن اینکه خیاطان بسیاری دست پرورده او هستند. خود عرب پور هر سفارشی را قبول نمی‌کند و البته قیمت‌های او با سایر قیمت‌های بازار متفاوت است.

عبا

عبا و عمامه آشناترین قسمت های لباس طلبگی برای افراد غیر طلبه هستند.
عبا از پارچه‌های مختلفی دوخته می‌شود.
عبا در واقع همان پارچه بلندی است مه روحانیون به دوش می اندازند.
عباها به طور عمومی به دو قسمت زمستانی و تابستانی تقسیم می‌شوند.
عباهای شامی، خاچیه و بوشهری مشهورترین مدل‌های عباها هستند.
معمولا دوخت هر عبا در حدود سه تا سه‌و‌نیم متر پارچه می‌برد. جنس عباها عموما از پشم هستند، فاستونی، مواد پشم، عبایی و خاچیه نجفی اصلی‌ترین پارچه های تهیه عبا هستند.
قیمت عباها از ۱۴هزارتومان شروع و گاه تا ۸۰۰هزار و بعضا تا بالای یک میلیون تومان متغیر است که البته روحانیون عموما از عباهای گرانقیمت استفاده نمی کنند.
گرانترین عباها، عباهایی از جنس خاچیه نجفی هستند. پارچه این نوع عباها از جنس پشم شتر است و انواع مرغوب آن را با دست می بافند.
این عباها که معمولا حالتی تنظیف مانند دارند بیشتر در تابستان استفاده می‌شوند، فوق‌العاده خنک‌و سبک هستند
مرغوب‌ترین پارچه‌های خاچیه از کشورهای خلیج فارس و نجف وارد می شوند، البته در بهبهان هم انواعی از آن تهیه می شود.
جالب است که عباهای خاچیه یه خاطر جنس خاص آنها ابدا قابل شستشو نیستند و پس از مدتی باید یک عبای نو تهیه کرد.

عمامه

بر اساس حالت و اندازه عمامه و همینطور نوع «تا زدن» پارچه عمامه و نوع بستن ، آن را به دسته های طبرستانی، قمی، نجفی، عربی و.... تقسیم می کنند.
به طور کلی اندازه عمامه نیز مهم است.
طول عمامه باز از ۶متر