بسم الله الرحمن الرحم

بسم الله الرحمن الرحيم
قسمت دوم :
لَا تَقْنَطُوا :
لَا تَقْنَطُوا، صرفاً یک توصیه یا موعظه نیست، بلکه یک امر تأکیدی می‌باشد؛ می‌فرماید: مبادا ناامید شوید؛ مبادا کفر و شرک شما و یا گناهان کبیره و صغیره‌ای که مرتکب شده‌اید، سبب ناامیدی شما گردد و ابلیس لعین و سایر شیاطین جنّ و انس، بر آتش این ناامیدی شما بدمند! چرا که انسان ناامید، دیگر هیچ تلاشی برای بازگشت، اصلاح و رشد خود نمی‌نماید و در واقع آینده را به خاطر گذشته، می‌سوزاند!
مِنْ رَحْمَةِ اللَّه - اما، از چه چیزی ناامید نشویم؛ از خودمان؟ از دیگران؟
از چرخش روزگار؟! خیر؛ چرا که ما مالک نیستیم، همه فقیر و نیازمندیم و توانی هم برای هدایت و نجات خود نداریم؛ بلکه فرمود: هرگز از رحمت خدا نومید نشوید.
واژۀ رحمت را حتی در آیۀ - بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ - به مهربانی معنا نموده‌اند، در حالی که معادل مهربانی در عربی رأفت می‌باشد و به شخص مهربان، رئوف گفته می‌شود. در آیات متعددی به دو اسم رئوف و رحیم در کنار هم تصریح نموده است که معلوم می‌شود معانی متفاوتی دارند؛ مانند:
هُوَ الَّذِي يُنَزِّلُ عَلَى عَبْدِهِ آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ لِيُخْرِجَكُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَإِنَّ اللَّهَ بِكُمْ لَرَءُوفٌ رَحِيمٌ - او كسی است كه آيات بينات بر بنده‏‌اش (محمد صلوات الله علیه و آله) نازل می‏كند تا شما را از تاريكی‌ها به نور بيرون برد، و خداوند نسبت به شما مهربان و رحيم است.(سوره حدید آیه 9)
رحمت، یعنی: وجود بخشی؛ او ابتدا خلق می‌کند و وجود می‌بخشد، سپس ربوبیّت می‌نماید، رزق می‌دهد، و مورد رأفت و مغفرت قرار می‌دهد.
فرمود: وَرَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ - و رحمت من، همه چیز را فرا گرفته است (سوره اعراف بخشی از آیه 156)
دعای کمیل نیز با تأکید به همین آیه شروع می‌شود: اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ بِرَحْمَتِكَ الَّتِى وَسِعَتْ كُلَّ شَىْءٍ؛ چرا که هر چیزی، ابتدا خلق می‌شود و وجود می‌یابد.
رحمت إلهی، عفو، مغفرت، استجابت دعا، لطف، مهربانی، جود، کرم و فضل الهی را نیز شامل می‌گردد، چرا که همگی وجود بخش می‌باشند و مراتب وجودی را ارتقا می‌دهند!
لذا اسم رحمت خدا، بر تمامی اسم‌هایش سبقت دارد.
إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا -
منیّت، تکبر و نگاه به خود، حاصلی جز ناامیدی ندارد، به ویژه در محضر خداوند سبحان؛ چرا که نه تنها همه فقیر و نیازمند به او می‌باشند و چیزی ندارند که به آن امید ببندند؛ بلکه عموم مردم، به ویژه از یاد او و بازگشت به سوی او غافل می‌شوند (ادامه دارد...)