تفسیر قرآن

نکات تفسیری آیه 38 سوره محمد

سؤال: در دو آيه قبل فرمود: «لايسئلكم اموالكم» ما از اموال شما چيزى نمى خواهيم، در حالى كه اين آيه مردم را دعوت به انفاق كرده و از آنان چيزى مى خواهد، اين چند آيه را چگونه در كنار هم جمع نماييم؟
پاسخ: مراد از «لايسئلكم اموالكم» آن است كه ما در قبال هدايت و ايمانتان چيزى از شما نمى خواهيم و يا براى خودمان نيازى به شما نداريم، ولى دعوت به انفاق در اين آيه، براى ايجاد عدالت اجتماعى، وحدت، نوع دوستى، برطرف كردن كدورت ها، كينه ها وتبعيض هايى است كه اگر برطرف نشود، تفاوت طبقاتى به صورت يك عقده و انفجار و انتقام در مى آيد و دعوت به انفاق براى حفظ نظام زندگى خود انسان ها است. لذا خداوند مى فرمايد: هر كس بخل ورزد، به ضرر خودش خواهد بود و خداوند از هر جهت غنى و بى نياز است.
در تفاسير مى خوانيم كه پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله در پاسخ كسى كه پرسيد: آن قوم ديگر كه بخل نمى ورزند كيانند؟ حضرت دستى به شانه سلمان زدند و فرمودند: منظور، قوم سلمان (مردم ايران) است، سوگند به آن كس كه جانم به دست اوست، اگر ايمان به ثريّا بسته باشد، گروهى از فارسيان آن را به چنگ مى آورند.(105)
در شيوه تربيت بايد مراحلى طى شود:
الف) هشدار به مخاطب. «ها أنتم»
ب) درخواست و دعوت. «تدعون...»
ج) توجيه و استدلال. «مَن يبخل فانّما يبخل عن نفسه»
د) تكرار و قاطعيّت. «واللّه الغنى و أنتم الفقراء»
ه) اتمام حجّت و تهديد. «و انّ تتولوا يستبدل...»
-----
105) تفاسير مجمع البيان، الميزان، نمونه، كبيرفخررازى، مراغى، روح المعانى و شبّر.

بر گرفته از کتاب الکترونیکی تفسير نور مرکز اطلاع رسانی غدیر