تفسیر قرآن

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم

امام صادق علیه السلام :
هر كس حقيقت را از طريق قرآن نشناسد، از فتنه ها بركنار نمى ماند.
محاسن، ج1، ص216

هرشب آیاتی از قرآن کریم را با تأمل و دقت مطالعه کنیم.

امام محمّد باقر علیه السلام فرمود: هر كس سوره «ص» را در شب جمعه بخواند، چنان خیری از دنیا و آخرت به او عطا شود كه به هیچ كس جز پیامبرانِ فرستاده شده یا فرشتگان درگاه الهی عطا نشده است و خداوند، او و هر كس از خانواده ­اش را كه او دوست بدارد، حتی خدمتكارش را به بهشت درآورد، گرچه او هم رتبه خانواده ­اش یا كسانی نباشد كه او شفاعتشان می كند.

ترجمه و تفسیر آیات 1 تا 3 سوره ص

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ

ص وَالْقُرْآنِ ذِي الذِّكْرِ (1)
بَلِ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي عِزَّةٍ وَشِقَاقٍ (2)
كَمْ أَهْلَكْنَا مِن قَبْلِهِم مِّن قَرْنٍ فَنَادَوْا وَلَاتَ حِينَ مَنَاصٍ (3)

ترجمه :

صاد، به قرآن پندآموز سوگند.

آرى، كسانى كه كفر ورزيدند، در سركشىِ سخت و مخالفت شديدى هستند.

چه بسيار اقوام پيش از اينان كه (به خاطر كفر و نفاق) هلاكشان كرديم، پس فرياد زدند، ليكن (چه سود) كه زمان، زمان فرار نبود.

نکته ها:

كلمه «عزّة» و «عزيز» به معناى نفوذ ناپذيرى است. صلابت و نفوذ ناپذيرى، گاهى بجاست، نظير «ان العزّة للّه و لرسوله...» و گاهى نابجاست كه به معناى سرسختى و يكدندگى و لجاجت است. گاهى سرچشمه عزّت، علم و قدرت و كمالات است، نظير عزّتى كه براى خدا و رسول و مؤمنان گفته مى شود ولى گاهى سرچشمه عزّت، تكبّر و غرور و تعصّب و خودپسندى است، نظير آيه مورد بحث. «بل الّذين كفروا فى عزّة و شقاق»
كلمه «شقاق» به معناى اختلاف و مخالفت شديدى است كه به جدايى بيانجامد. «قرن» به مردمى گفته مى شود كه مقارن يكديگر و در يك زمان زندگى مى كنند.
كلمه «لات» مركب از دو حرف است، «لا» كه به معناى نفى است و حرف «ت» كه براى مبالغه و تأكيد است، نظير حرف تاء در علامة. «لات» در نفى زمان به كار مى رود، يعنى: زمان، زمان چنين كارى نيست. كلمه «مناص» از «نوص» به معناى پناهگاه است.(1)
حرف «ص» از حروف مقطعه است كه در حديث مى خوانيم اين حروف از متشابهاتى است كه خداوند علم آن را مخصوص خود قرار داده است.(2)
مراد از نداى كفّار در «نادوا» اعلام پشيمانى آنان از كرده هاى پيشين است كه ديگر سودى به حال آنان ندارد. چنانكه در آيه 14 سوره انبياء سخن آنان را چنين بيان مى كند كه مى گويند: «يا ويلنا انّا كنّا ظالمين» اى واى بر ما، ما از ستمگران بوديم.
قرآن، ذكر است. «ذى الذكر»
ذكر مبارك است. «هذا ذكر مبارك»(3)
براى همه جهانيان ذكر است. «ذكر للعالمين»(4)
در دسترس همگان است. «لقد يسّرنا القرآن للذّكر»(5)