بسم الله الرحمن الرحیم

بسم الله الرحمن الرحیم
پاسخ قسمت دوم :
وَ لَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِّنَ الْجِنِّ وَالإِنسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لاَّ يَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لاَّ يُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لاَّ يَسْمَعُونَ بِهَا أُوْلَئِكَ كَالأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُوْلَئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ - و در حقيقت بسيارى از جنيان و آدميان را براى دوزخ آفريده‏ايم چرا كه دلهايى دارند كه با آن حقايق را دريافت نمى‏كنند و چشمانى دارند كه با آنها نمى‏بينند و گوشهايى دارند كه با آنها نمى‏شنوند آنان همانند چهار پايان بلكه گمراه‏ترند آرى آنها همان غافل ‏ماندگانند.(سوره اعراف آیه 179)
دعای تحویل: در دعای تحویل، همزمان با آغاز حیات دوباره‌ طبیعت که با حواس مادی درکش می‌کنیم، از خداوند کریم می‌خواهیم که به ما بصیرت و فهم دهد و جان ما را نیز متحول نماید.
یَامُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَالْأَبْصَارِمقَلّب - یعنی کسی که انقلاب می‌کند. قلب ما به واسطه جهل، گناهان، شرایط محیطی، دلبستگی‌ها و تعلقات فانی، تلاش برای معاش بدن و تیره و تار می‌گردد، لذا انقلابی باید تا آن را دگرگون کند.
دعا کننده می‌داند که خودش قدرت و توان چنین انقلابی ندارد که اگر داشت وضع‍اش چنین نمی‌شد، اما خدایی که تمامی طبیعت را منقلب می‌کند، می‌تواند قلب او را نیز متحول کرده و به او بصیرت بخشد.
یا مُدَبِّرَ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ -انسانی که بصیرت دارد، با دیدن فصول و از جمله بهار و بیداری طبیعت، می‌فهمد که نه خودش قادر به این تحول بود و نه دیگران، و این تحول بزرگ نیز نه خود به خود به وجود می‌آید و نه بی‌حکمت ؛ پس لابد تدبیر کننده‌ای دارد. لذا انسان فهیم او را می‌ خواند: یا مُدَبِّرَ اللَّیْلِ وَ النَّهَارِ. کسی که خورشید، زمین، کهکشان، شب و روز را تدبیر کرد تا فصول و ماه‌ها پدید آیند.
یَا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْأَحْوَالِ - موحد با این نگاه بصیرانه به خلقت و تحولاتش، ربّی را که این تحولات را علیمانه، حکیمانه و زیبا برای انسان به وجود می‌آورد می‌خواند- یَا مُحَوِّلَ الْحَوْلِ وَ الْأَحْوَالِ و از او می‌ خواهد تا در جان و قلب او نیز تحولی به وجود آورد. نه تحولی اندک و زودگذر- نه رسیدن از حالی به حال بهتر، بلکه متحول شدن از حال کنونی به بهترین حال و وضعیت - حَوِّلْ حَالَنَا إِلَی أَحْسَنِ الْحَالِ.
و البته دعا کننده‌ بصیر می‌داند که دعا خواستن است و خواستن به قلب است و نه به زبان. لذا بیانش در خواندن دعا، به زبان آوردن همان خواسته‌ قلبی و هدفش است که تحقق‌اش نیز مستلزم عزم، اراده و همّت می‌باشد. وگرنه لفظ تنها، اثر خاصی ندارد.(پایان)