اندیشه در کلام خالق .....
✍انسان، برتر از آسمان ها و زمین است. انسان، امین خدا در هستى است. «انّا عرضنا الامانة على السموات و الارض... فابین ... و حملها الانسان»
- هستى شعور دارد. «عرضنا الامانة على السموات و الارض و... »
- نعمت هاى الهى به انسان (عقل، اراده، فطرت، هدایت پیامبران و...) امانت الهى است. در امانت خیانت نكنیم كه از بزرگ ترین ظلم ها است. «انّا عرضنا الامانة... ظلوماً»
- آنچه انسان پذیرفت ولى آسمان و زمین نپذیرفتند، چیزى غیر از قنوت و تسبیح و سجده بود، زیرا تسبیح و قنوت را زمین و آسمان ها به راحتى پذیرفته اند. «و اِن من شى ء الا یسبّح بحمده»(448)، «كلّ له قانتون»(449)
-----
448) اسراء، 44.
449) روم، 26.
در حدیث مى خوانیم: هنگامى كه وقت نماز فرا مى رسید، لرزه بر اندام حضرت على علیه السلام مى افتاد و مى فرمود: وقت نماز است، نماز همان امانت الهى است كه كوه ها و آسمان ها از تحمّل آن سرباز زدند.(447) در زیارت جامعه كبیره خطاب به اهل بیت علیهم السلام مى خوانیم: «انتم الامانة المحفوظة» شما آن امانت حفظ شده هستید.
بین حمل و تحمیل فرق است. انسان امانت الهى را پذیرفت و آن را حمل كرد، نه آنكه بر او تحمیل شده باشد.
شاید این آیه واقعیّت هایى را در مورد انسان بیان مى كند كه هنوز عقل بشر به آن نرسیده است. امّا آنچه از ظواهر آیه فهمیده مى شود این است كه خداوند ویژگى ها و امتیازات خاصّى به بشر داده كه هیچ یك از موجودات در آسمان و زمین آن را ندارند و این امتیازات امانت الهى است و براى انسان مسئولیّت آور است، امّا بسیارى از انسان ها در این امانت خیانت كرده و از آن در مسیر خلاف خواست خداوند بهره مى برند.
عقل و اراده كه باید در مسیر شناخت حقّ و انتخاب آن به كار رود تا مایه ى رشد و كمال بشر شود، راههاى باطل به كار گرفته شده و منجر به گسترش ظلم و ستم گشته است، تا آنجا كه رفتار بشر جاهلانه و نابخردانه شمرده مى شود.
-----
447) تفسیر نورالثقلین.
- هستى شعور دارد. «عرضنا الامانة على السموات و الارض و... »
- نعمت هاى الهى به انسان (عقل، اراده، فطرت، هدایت پیامبران و...) امانت الهى است. در امانت خیانت نكنیم كه از بزرگ ترین ظلم ها است. «انّا عرضنا الامانة... ظلوماً»
- آنچه انسان پذیرفت ولى آسمان و زمین نپذیرفتند، چیزى غیر از قنوت و تسبیح و سجده بود، زیرا تسبیح و قنوت را زمین و آسمان ها به راحتى پذیرفته اند. «و اِن من شى ء الا یسبّح بحمده»(448)، «كلّ له قانتون»(449)
-----
448) اسراء، 44.
449) روم، 26.
در حدیث مى خوانیم: هنگامى كه وقت نماز فرا مى رسید، لرزه بر اندام حضرت على علیه السلام مى افتاد و مى فرمود: وقت نماز است، نماز همان امانت الهى است كه كوه ها و آسمان ها از تحمّل آن سرباز زدند.(447) در زیارت جامعه كبیره خطاب به اهل بیت علیهم السلام مى خوانیم: «انتم الامانة المحفوظة» شما آن امانت حفظ شده هستید.
بین حمل و تحمیل فرق است. انسان امانت الهى را پذیرفت و آن را حمل كرد، نه آنكه بر او تحمیل شده باشد.
شاید این آیه واقعیّت هایى را در مورد انسان بیان مى كند كه هنوز عقل بشر به آن نرسیده است. امّا آنچه از ظواهر آیه فهمیده مى شود این است كه خداوند ویژگى ها و امتیازات خاصّى به بشر داده كه هیچ یك از موجودات در آسمان و زمین آن را ندارند و این امتیازات امانت الهى است و براى انسان مسئولیّت آور است، امّا بسیارى از انسان ها در این امانت خیانت كرده و از آن در مسیر خلاف خواست خداوند بهره مى برند.
عقل و اراده كه باید در مسیر شناخت حقّ و انتخاب آن به كار رود تا مایه ى رشد و كمال بشر شود، راههاى باطل به كار گرفته شده و منجر به گسترش ظلم و ستم گشته است، تا آنجا كه رفتار بشر جاهلانه و نابخردانه شمرده مى شود.
-----
447) تفسیر نورالثقلین.
۹۳۳
۰۶ دی ۱۴۰۳
