جشنتیرگان

#جشن_تیرگان

10 تیرماه برابر با جشن «تیرگان» است. دهم تیرماه، برابر است با جشن باستانی تیرگان که در گرامی‌داشت #تیشتر (ایزدبانوی باران در فرهنگ آریایی) و که در روز سیزدهم (یعنی روز تیر از تیر ماه) انجام می‌شود که در گاه‌شماری کنونی، برابر است با 10 تیرماه.

تیرگان را هم‌زمان روزی می‌دانند که #آرش_کمان‌گیر از فراز کوه #البرز  تیر پُرآوازه‌ی خود را رها کرد و پس از آن مرز ایران و توران با جان سپردن آرش کمان‌گیر مشخص شد.

هم‌چنین  به گفته‌ی ابوریحان بیرونی تیرگان روز بزرگ‌داشت جای‌گاه نویسندگان در ایران باستان بوده است.

آیین #آب_پاشی: این جشن بیش‌‎تر در کنار آب‌های روان و چشمه‌ها و... برگزار می‌شود که در آن شرکت‌کنندگان در جشن، در گرمای تیرماه به روی یکدیگر آب می‌پاشند با آرزوی بارش باران. چنین است که آن را جشن #آب‌ریزگان / #آب‌پاشان و یا سر شوران نیز می‌نامند.

آیین #فال_کوزه: از دیگر آیین‌های این جشن پر از شادی، فال کوزه (چکُ دولَه) است. روز پیش از جشن تیرگان دوشیزه‌ای را بر می‌گزینند و به دست او کوزه ای سبز رنگ می‌دهند. وی کوزه را می‌شوید و از آب پاک و زلال پُر می‌کند و روی آن را با دستمال سبز ابریشمی می‌پوشاند و آن دوله را پیش همه‌ی کسانی می‌برد که آرزویی در سر دارند و ایشان نیز یک چیز کوچک مانند انگشتری، گوش‌وار، سنجاق سر و سکه و .. در آب دوله می‌اندازند. دختر دوله را به زیر درختی همیشه سبز مانند سرو می‌برد و در آن‌جا می‌گذارد. فردای آن روز یعنی در جشن تیرگان همه‌ی کسانی که در آیین روز پیش بودند گردهم می‌آیند و سالخوردگان با صدایی بلند شعرخوانی را آغاز می‌کنند. در پایان هر شعر دختر دست خود را در دوله یا کوزه می‌برد و یکی از چیزهایی که درون کوزه بوده است را بیرون می‌آورد و بدین گونه دارنده‌ی آن چیز متوجه می‌شود که شعر خوانده شده در پیوند با نیت و خواسته و آرزوی او بوده است.

همایون باد...