بسم الله الرحمن الرحیم
بسم الله الرحمن الرحیم
پاسخ قسمت اول :
متن ترجمه حدیث به شرح زیر میباشد: قال امیرالمؤمنین علیه السلام: النَّاسُ أَعْدَاءُ مَا جَهِلُوا - مردم دشمنند نسبت به چیزی که به آن جاهل هستند.(نهج البلاغه حکمت 172)
چرا مَا - جَهِلُوا - به نمیشناسد ترجمه شده است؟! و یا به نمی داند ترجمه میشود؟!
لازم است پیش از هرشرحی درباره فحوای این حدیث نورانی، به دو نکته مهم توجه شود:
یک) - این قواعد و تمثیلها، قاعدههای کلی و استثناء ناپذیر نیستند؛ بلکه معیارهایی نوعی هستند. یعنی معمولاً چنین است که آدمی با آن چه نسبت به آن جهل دارد، عداوت می ورزد.
دو)- یکی از مشکلات اساسی ما در درک مفاهیم، معانی کلمات است، به ویژه اگر از زبانی به زبان دیگری ترجمه شود. ما معمولاً چند کلمه متفاوت را به یک معنا ترجمه میکنیم، که از جمله آنها دانایی و خرد میباشد.
دانایی و خرد : علم و عقل باهم متفاوت هستند، عقل و قواعد و چارچوب هایش، فطری می باشند، اما این عقل به نور علم میبیند. پس اگر کسی عقل داشته باشد، ولی علم نداشته باشد، مانند شخص بینا در تاریکی است که هیچ نمیبیند؛ و اگر علم داشته باشد و عقل نداشته باشد، آن علم ابزاری برای بیراهه رفتن، فساد و ظلمش میشود!
بنابر این، فرق است بین عقل - خرد و علم - دانایی، پس ترجمه جهل به نادانی، همیشه درست نیست و یا دست کم کامل نمی باشد؛اگر چه نادانی و بی خردی، بسیار به هم نزدیک هستند.
در قرآن کریم، به مطالب یا آیاتی اشاره شده که جنبهی علمی آنها مورد توجه قرار داده شده است، حال خواه از زمین و آسمان باشد یا حقوق - وَتِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ يُبَيِّنُهَا لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ - و اينها حدود احكام الهى است كه آن را براى قومى كه مى دانند اهل علم و دانش هستند تبیین مینماید.( سوره بقره بخشی از آیه 230)
در آیات دیگری به تعقل تصریح نموده است: إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ - همانا در این نشانههایی هست، برای قومی که تعقل میکنند.(سوره نّحل بخشی از آیه 67)
در آیات دیگری، به تفکر تذکر میدهد: إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ - به درستی که در این نشانههایی هست، برای مردمی که فکر میکنند.(سوره نّحل بخشی از آیه 69)
و در آیاتی به ایمان اشاره دارد: إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ - همانا در این نشانههایی هست برای قومی که ایمان می آورند.(سوره زمر بخشی از آیه 52 و سوره نمل بخشی از آیه 86 و سوره روم بخشی از آیه 37)(ادامه دارد...)
پاسخ قسمت اول :
متن ترجمه حدیث به شرح زیر میباشد: قال امیرالمؤمنین علیه السلام: النَّاسُ أَعْدَاءُ مَا جَهِلُوا - مردم دشمنند نسبت به چیزی که به آن جاهل هستند.(نهج البلاغه حکمت 172)
چرا مَا - جَهِلُوا - به نمیشناسد ترجمه شده است؟! و یا به نمی داند ترجمه میشود؟!
لازم است پیش از هرشرحی درباره فحوای این حدیث نورانی، به دو نکته مهم توجه شود:
یک) - این قواعد و تمثیلها، قاعدههای کلی و استثناء ناپذیر نیستند؛ بلکه معیارهایی نوعی هستند. یعنی معمولاً چنین است که آدمی با آن چه نسبت به آن جهل دارد، عداوت می ورزد.
دو)- یکی از مشکلات اساسی ما در درک مفاهیم، معانی کلمات است، به ویژه اگر از زبانی به زبان دیگری ترجمه شود. ما معمولاً چند کلمه متفاوت را به یک معنا ترجمه میکنیم، که از جمله آنها دانایی و خرد میباشد.
دانایی و خرد : علم و عقل باهم متفاوت هستند، عقل و قواعد و چارچوب هایش، فطری می باشند، اما این عقل به نور علم میبیند. پس اگر کسی عقل داشته باشد، ولی علم نداشته باشد، مانند شخص بینا در تاریکی است که هیچ نمیبیند؛ و اگر علم داشته باشد و عقل نداشته باشد، آن علم ابزاری برای بیراهه رفتن، فساد و ظلمش میشود!
بنابر این، فرق است بین عقل - خرد و علم - دانایی، پس ترجمه جهل به نادانی، همیشه درست نیست و یا دست کم کامل نمی باشد؛اگر چه نادانی و بی خردی، بسیار به هم نزدیک هستند.
در قرآن کریم، به مطالب یا آیاتی اشاره شده که جنبهی علمی آنها مورد توجه قرار داده شده است، حال خواه از زمین و آسمان باشد یا حقوق - وَتِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ يُبَيِّنُهَا لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ - و اينها حدود احكام الهى است كه آن را براى قومى كه مى دانند اهل علم و دانش هستند تبیین مینماید.( سوره بقره بخشی از آیه 230)
در آیات دیگری به تعقل تصریح نموده است: إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ - همانا در این نشانههایی هست، برای قومی که تعقل میکنند.(سوره نّحل بخشی از آیه 67)
در آیات دیگری، به تفکر تذکر میدهد: إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ - به درستی که در این نشانههایی هست، برای مردمی که فکر میکنند.(سوره نّحل بخشی از آیه 69)
و در آیاتی به ایمان اشاره دارد: إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ - همانا در این نشانههایی هست برای قومی که ایمان می آورند.(سوره زمر بخشی از آیه 52 و سوره نمل بخشی از آیه 86 و سوره روم بخشی از آیه 37)(ادامه دارد...)
- ۶۶
- ۲۳ آذر ۱۴۰۴
دیدگاه ها (۰)
در حال بارگزاری
خطا در دریافت مطلب های مرتبط